Δελτίο Τύπου ΤΕΕ: 03.07.2025

Ημερίδα ΤΕΕ με θέμα: «Blackout στην Ισπανία – Έχουμε σχέδιο στην Ελλάδα;»

Τα μέτρα και τα έργα για την ισορροπία των δικτύων και την ασφάλεια του ηλεκτρικού συστήματος

Δημήτρης Φούρλαρης ΡΑΑΕΥ: Λαμβάνουμε μέτρα με το δεδομένο, ότι δεν υπάρχει ηλεκτρικό σύστημα στον κόσμο που να είναι πλήρως άτρωτο σε blackout

Δημήτρης Μίχος ΑΔΜΗΕ: Νέοι κίνδυνοι από την υπερπαραγωγή ΑΠΕ σε περιόδους χαμηλής ζήτησης

Βάσω Νταλλή ΔΕΔΔΗΕ: Απαιτείται επιχειρησιακή ετοιμότητα σε όλο το δίκτυο

Χριστόφορος-Ανέστης Ζούμας ΕΧΕ: Η Ελλάδα διαθέτει σχέδιο, εργαλεία και εμπειρία για την πρόληψη και αντιμετώπιση ενός ενδεχόμενου blackout

Οι πιθανότητες ενός γενικού blackout στη χώρα και οι κινήσεις για την αποτροπή του ενδεχόμενου κατάρρευσης του ηλεκτρικού συστήματος, αντίστοιχου με αυτό που σημειώθηκε πρόσφατα στην Ισπανία, βρέθηκαν στο επίκεντρο του πάνελ με τη συμμεττοχή των εκπροσώπων ΡΑΑΕΥ, ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΕΧΕ, στις εργασίες της ημερίδας που διοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) με τίτλο «Blackout στην Ισπανία – Έχουμε σχέδιο στην Ελλάδα;».

Στη διαπίστωση ότι «δεν υπάρχει ηλεκτρικό σύστημα στον κόσμο που να θεωρείται άτρωτο σε μπλακάουτ και ότι τα ηλεκτρικά συστήματα ζουν πάντα με την πιθανότητα ενός μπλακάουτ», που διατύπωσε ο εκπρόσωπος της ΡΑΑΕΥ, συμφώνησαν οι εκπρόσωποι των διαχειριστών δικτύων ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ, τονίζοντας με τη σειρά τους, με αυτό το δεδομένο, τα μέτρα που λαμβάνονται και τα έργα τεχνολογικού εκσυγχρονισμού, που προωθούνται για την ασφαλή λειτουργία των δικτύων και του ηλεκτρικού συστήματος. Αναφέρθηκαν επίσης στα μέτρα που λαμβάνονται για την θωράκιση από κυβερνοεπιθέσεις.

Τον συντονισμό του πάνελ με τίτλο «Το ρίσκο ενός blackout στην Ελλάδα: Οι πιθανότητες, ο σχεδιασμός και οι απαντήσεις» είχε ο δημοσιογράφος Φώτης Κόλλιας.

Δημήτρης Φούρλαρης Αντιπρόεδρος Κλάδου Ενέργειας στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ): Δεν υπάρχει ηλεκτρικό σύστημα στον κόσμο που να είναι πλήρως άτρωτο σε blackout

Τους λόγους που μπορεί να οδηγήσουν σε ένα γενικευμένο blackout ανέλυσε ο Αντιπρόεδρος Κλάδου Ενέργειας στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) κ. Δημήτρης Φούρλαρης υπογραμμίζοντας πως το πρόσφατο συμβάν στην Ισπανία που προκάλεσε ολική κατάρρευση του συστήματος ενέργειας υπενθυμίζει ότι δεν είναι δεδομένη η ασφάλεια κανενός ηλεκτρικού συστήματος. «Δεν υπάρχει ηλεκτρικό σύστημα στον κόσμο που να είναι πλήρως άτρωτο σε blackout», σημείωσε.

Αναφερόμενος αναλυτικά στο παράδειγμα της Ισπανίας, υπογράμμισε ότι η κρίση προέκυψε από μία σειρά διαφορετικών παραγόντων (αύξηση τάσης, καθυστερημένες αποκρίσεις στις διασυνδέσεις, μαζικές αποσυνδέσεις ΑΠΕ) που οδήγησαν σε μεγάλες απώλειες ισχύος και κατέληξαν ακόμη και σε απώλεια πυρηνικών και μονάδων φυσικού αερίου, καταδεικνύοντας το φαινόμενο “καταρράκτη” στο ηλεκτρικό δίκτυο.

Στη συνέχεια, υπενθυμίζοντας παραδείγματα blackout στην Ελλάδα όπως το 1983, 1988, 1989 και 2004, σημείωσε ότι και το ελληνικό σύστημα είχε στο παρελθόν τρωτά σημεία υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανθεκτικότητας, με διασυνδέσεις επαρκούς ικανότητας και δυνατότητα ταχείας απόκρισης σε κρίσεις.

Συγκρίνοντας τις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Ιβηρικής χερσονήσου τόνισε πως η Ελλάδα έχει μικρότερο μέγεθος αλλά υψηλότερη διασυνδεσιμότητα σε σχέση με την Ιβηρική Χερσόνησο, κάτι που συντελεί θετικά στην ανθεκτικότητα.Είμαστε πιο ασφαλείς σε σχέση με την Ισπανία, κυρίως λόγω του διαφορετικού βαθμού διασύνδεσης και προτεραιοτήτων στις επενδύσεις», ανέφερε θέτοντας και ένα κρίσιμο δίλημμα: «Θέλουμε ανθεκτικότητα ως αυτοσκοπό ή αποδεχόμαστε αυξημένο ρίσκο blackout με αντάλλαγμα χαμηλότερες τιμές μέσω υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ;».

Τέλος, αναφέρθηκε στην ανάγκη για

· Επανεξέταση ορίων τάσεων και ρυθμίσεων προστασίας,

· Ενίσχυση διασυνδέσεων και υποδομών,

· Εισαγωγή συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίες),

· Ενίσχυση του ελέγχου τάσης και ταλαντώσεων,

· Και αυστηρούς κανόνες για νέα αιτήματα σύνδεσης, ώστε να μην θίγεται η συνολική σταθερότητα του συστήματος.

Δημήτρης Μίχος Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας, Υποδομών & Αγοράς ΑΔΜΗΕ: Νέοι κίνδυνοι από την υπερπαραγωγή ΑΠΕ σε περιόδους χαμηλής ζήτησης

Ο Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας, Υποδομών & Αγοράς του ΑΔΜΗΕ, κ. Δημήτρης Μίχος, ανέφερε ότι το ενδεχόμενο blackout δεν μπορεί να αποκλειστεί πλήρως σε κανένα σύστημα, φέρνοντας παραδείγματα από το ευρωπαϊκό δίκτυο (Γερμανία-Γαλλία 2006, Κροατία 2021, Μαυροβούνιο, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία).

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον ίδιο, αντιμετωπίζουμε πλέον νέους κινδύνους από την υπερπαραγωγή ΑΠΕ, ειδικά σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, όπως κατά την άνοιξη ή το Πάσχα, που οδηγούν σε αρνητικές τιμές ενέργειας και ενδεχομένως σε υπερφόρτιση των διασυνδετικών γραμμών. Πιο αναλυτικά, ως κρίσιμους παράγοντες κινδύνου σημείωσε τα εξής:

· Υπερπαραγωγή ΑΠΕ, όπως κατά την Πρωτομαγιά 2024 με αρνητικές τιμές ρεύματος,

· Φόρτιση διασυνδέσεων, που σε περίπτωση ανοίγματός τους, απομονώνει τη χώρα και οδηγεί σε blackout,

· Απώλεια διεσπαρμένης παραγωγής, ειδικά σε αιφνίδιες βυθίσεις τάσης,

· Ανθρώπινα λάθη, σε συνδυασμό με δυσμενείς συγκυρίες.

Στη συνέχεια τόνισε πως ο Διαχειριστής έχει προχωρήσει ήδη σε μία σειρά από δράσεις για την πρόληψη και διαχείριση κινδύνων του συστήματος ανάμεσα στις οποίες εντάσσονται το Μνημόνιο συνεργασίας με τον ΔΕΔΔΗΕ (2023) για έλεγχο και περικοπή παραγωγής ΑΠΕ, νέα ηλεκτρικά συστήματα ρύθμισης τάσης (1.100 MW), η υποχρεωτική συμβολή των ΑΠΕ στη ρύθμιση συστήματος (πρόγραμμα σε εξέλιξη) καθώς και η ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας των εγκαταστάσεων και δικτύων.

Βάσω Νταλλή Γενική Διευθύντρια Ανάπτυξης & Διαχείρισης Δικτύου ΔΕΔΔΗΕ: Απαιτείται επιχειρησιακή ετοιμότητα σε όλο το δίκτυο

Από την πλευρά της, η Γενική Διευθύντρια Ανάπτυξης & Διαχείρισης Δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ, κα Βάσω Νταλλή, επικεντρώθηκε στον κρίσιμο ρόλο του ΔΕΔΔΗΕ στη διατήρηση της ευστάθειας του Δικτύου Διανομής και την πρόληψη τοπικών ή εκτεταμένων διακοπών ρεύματος. Επισήμανε ότι παρότι οι συστημικού τύπου κρίσεις (όπως τα γενικευμένα blackout) είναι σπάνιες, οι τοπικές διακοπές είναι πολύ συχνότερες, γι’ αυτό και απαιτείται επιχειρησιακή ετοιμότητα σε τοπικό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, σημείωσε ότι ο ΔΕΔΔΗΕ τρέχει μία σειρά από παρεμβάσεις όπως:

Αυτοματοποίηση και τηλεέλεγχος του δικτύου με την εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων ελέγχου και ενσωμάτωση των ΑΠΕ. Τα Κέντρα Ελέγχου λειτουργούν σε πραγματικό χρόνο με δυνατότητα παρέμβασης μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα για αποφυγή βλαβών ή κατάρρευσης.

Εκπαίδευση και ετοιμότητα προσωπικού για χειρισμό κρίσεων και αποκατάσταση βλαβών.

Κεντρικοποίηση και αναδιάρθρωση των Κέντρων Ελέγχου: Το σύστημα παρακολούθησης έχει χωριστεί σε δύο γεωγραφικούς τομείς (Βόρειος & Νότιος) για ταχύτερη και αποδοτικότερη διαχείριση των γεγονότων.

Κανονιστική συμμόρφωση και έλεγχος ΑΠΕ σημειώνοντας πως έχει υπάρξει 90% συμμόρφωση από τους παραγωγούς, με στόχο καθολική ενσωμάτωση ενώ εφαρμόζονται και νέες ρυθμίσεις προστασίας που μειώνουν την πιθανότητα αυτόματης αποσύνδεσης μικρών ΑΠΕ από διακυμάνσεις τάσης.

Επενδύσεις σε κυβερνοασφάλεια ενισχύοντας τα σχετικά πρωτόκολλα κυβερνοασφάλειας και ανθεκτικότητας των επικοινωνιακών υποδομών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διασφάλιση της επικοινωνίας με απομακρυσμένες μονάδες ΑΠΕ για την αποτροπή αποσυνδέσεων και εσφαλμένων αποκρίσεων.

Χριστόφορος-Ανέστης Ζούμας Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ΕΧΕ) : Η Ελλάδα διαθέτει σχέδιο, εργαλεία και εμπειρία για την πρόληψη και αντιμετώπιση ενός ενδεχόμενου blackout

Ο Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργιών του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, κ. Χ.-Α. Ζούμας, επεσήμανε ότι η πρόληψη blackout δεν είναι μόνο τεχνικό ζήτημα αλλά αφορά και τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας στους άξονες: επάρκεια, ευελιξία και ανθεκτικότητα.

Όπως τόνισε, η Ελλάδα διαθέτει σχέδιο, εργαλεία και εμπειρία για την πρόληψη και αντιμετώπιση ενός ενδεχόμενου blackout, αλλά απαιτείται συνεχής εγρήγορση, επανεξέταση των τεχνικών ρυθμίσεων και ενίσχυση της διαλειτουργικότητας όλων των φορέων.

Όπως τόνισε το ΕΧΕ προχωράει στην εισαγωγή δύο νέων εργαλείων ενίσχυσης της ευελιξίας του συστήματος και αποτελεσματικότητα της αγοράς. Συγκεκριμένα από τα τέλη Σεπτεμβρίου, θα ενταχθούν στην αγορά προϊόντα φυσικής παράδοσης 15λέπτου, με ομοιογενή χαρακτηριστικά που προσφέρουν πιο διαφανή και ρεαλιστική εικόνα προς τους διαχειριστές του συστήματος και ενισχύσουν τη συμβατότητα με τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες του συστήματος και θα προσαρμόζονται καλύτερα στη μεταβλητότητα των ΑΠΕ. Επιπρόσθετα, σε συνεργασία με τη ΡΑΑΕΥ και τους Διαχειριστές, προωθείται η τροποποίηση κανονισμών για την εισαγωγή διαδικασιών συμμετοχής μονάδων αποθήκευσης ενέργειας στην αγορά με υλοποίηση δημόσιας διαβούλευσης και τεχνικών κειμένων εντός 2025, με στόχο την πλήρη λειτουργία εντός 2026.

Κλείνοντας σημείωσε πως η ενεργειακή μετάβαση σε ΑΠΕ δεν είναι μόνο τεχνολογική πρόκληση, αλλά και ζήτημα σταθερότητας και ασφάλειας του συστήματος, όπως καταδεικνύεται από τα πρόσφατα παραδείγματα της Ισπανίας και των γειτονικών μας χωρών.

Παρακολουθείστε ζωντανά τις εργασίες της Ημερίδας: https://www.youtube.com/watch?v=31EOFeALEWE

20250703_dt_tee_hmerida_tee_blackout_ta_metra_kai_ta_erga_gia_tin_isorropia_ton_diktion