Αφιέρωμα στα εγκαίνια του αγωγού ΤΑΡ

Η Ελλάδα σε μια νέα εποχή με τα εγκαίνια του αγωγού TAP

Εγχείρημα περιφερειακής συνεργασίας, όχι μόνο μεγάλης οικονομικής αλλά και γεωστρατηγικής σημασίας, χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τον αγωγό φυσικού αερίου TAP, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για τα εγκαίνια κατασκευής του ελληνικού τμήματος, που έγινε στη Θεσσαλονίκη, παρουσία αντιπροσωπειών των χωρών που εμπλέκονται. «Η έναρξη των εργασιών για την κατασκευή του Δια-αδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου, του TAP, λαμβάνει χώρα σε μια χρονική στιγμή, ιδιαίτερα κομβική για την ελληνική οικονομία και την ευρύτερη περιοχή μας», είπε ο κ. Τσίπρας στην αρχή της ομιλίας του και προσέθεσε ότι ο αγωγός TAP, που θα ανοίξει τον ζωτικής σημασίας Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου, μήκους 3.500 χλμ., αποτελεί ένα εγχείρημα περιφερειακής συνεργασίας, όχι μόνο μεγάλης οικονομικής, αλλά και μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας». Ως προς την οικονομική διάσταση του εγχειρήματος τόνισε πως «η εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης και η διασφάλιση της διαφοροποίησης των πηγών προμήθειας και των οδών, αποτελούν θεμέλιο λίθο, τόσο της ενεργειακής στρατηγικής της χώρας μας, όσο και του συνολικού ευρωπαϊκού σχεδιασμού». Ως προς την γεωστρατηγική διάσταση σημείωσε ότι «το έργο αυτό μπορεί να βοηθήσει, ώστε η ενέργεια να αποτελέσει γέφυρα συνεργασίας και ευημερίας για όλους, στην περιοχή μας και όχι εφαλτήριο για αποκλεισμούς, επικυριαρχία, κρίσεις και συγκρούσεις». Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις δυνατότητες του αγωγού και σημείωσε: «Ο αγωγός προορίζεται, σε αρχική φάση να μεταφέρει ετησίως 10 δισ. κυβικά μέτρα αζέρικου φυσικού αερίου, ποσότητα που επαρκεί για την κάλυψη της ενέργειας που καταναλώνουν περίπου επτά εκατομμύρια νοικοκυριά στην Ευρώπη. Μελλοντικά δε, η ικανότητα του μπορεί να επεκταθεί σε περισσότερα από 20 δισ. κυβικά μέτρα, επιτρέποντας έτσι τη μεταφορά επιπρόσθετων ποσοτήτων ενέργειας από την ευρύτερη περιοχή. Ταυτόχρονα, ο ΤΑP θα διαθέτει δυνατότητα “φυσικής αντιστροφής ροής”, θα μπορεί, δηλαδή, να διοχετεύει αέριο από την Ιταλία προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη σε περίπτωση που αυτό παραστεί αναγκαίο. Δικαίως, λοιπόν, χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα σημαντικότερα έργα που υλοποιούνται παγκοσμίως σε ενεργειακό επίπεδο αυτήν την περίοδο. Κατά μήκος της διαδρομής του, ο TAP μπορεί να διασυνδεθεί με υφιστάμενους ή σχεδιαζόμενους αγωγούς, διασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο ότι ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου θα προσεγγίζει όσο το δυνατόν περισσότερες ενεργειακές αγορές». Παράλληλα αναφέρθηκε στον σχεδιαζόμενο Ελληνο-Βουλγαρικό Διασυνδετήριο Αγωγό Φυσικού Αερίου (IGB), λέγοντας ότι έχει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στον ενεργειακό σχεδιασμό της πατρίδας μας, καθώς μπορεί να λειτουργήσει ως «γέφυρα» για την μεταφορά φυσικού αερίου προς τις χώρες της νοτιοανατολικής και κεντρικής Ευρώπης. «Έργα όπως οι αγωγοί TAP και IGB, σε συνδυασμό με τη σχεδιαζόμενη δημιουργία του Πλωτού Σταθμού Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη, αλλά και με το έργο της αναβάθμισης του Σταθμού LNG της Ρεβυθούσας, όχι μόνο αποτελούν εξαιρετικά σημαντικά ενεργειακά εγχειρήματα, αλλά, την ίδια στιγμή, συνιστούν δομικά στοιχεία της επιδιωκόμενης παραγωγικής ανασυγκρότησης της πατρίδας μας», επισήμανε ο πρωθυπουργός. Ως προς τα οφέλη για την Ελλάδα σημείωσε: «Με προϋπολογισμό λοιπόν που υπερβαίνει το 1,5 δισ. ευρώ, ο ΤΑP είναι μια από τις μεγαλύτερες άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα, βάζοντάς τη για πρώτη φορά, με όρους κατασκευής, και όχι απλώς σχεδιασμού, στον ενεργειακό χάρτη, στον χάρτη των αγωγών. Η απασχόληση από την υλοποίηση του έργου υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τις 8.000 θέσεις εργασίας που τόσο μεγάλη ανάγκη έχει, αυτή τη στιγμή, η ελληνική οικονομία. Ιδιαίτερα σημαντική δε, είναι η εμπλοκή ελληνικών επιχειρήσεων και της βαριάς βιομηχανίας της χώρας μας, τόσο στο κατασκευαστικό σκέλος του αγωγού και των σταθμών συμπίεσης, όσο και στο κομμάτι της προμήθειας των υλικών για τα χερσαία τμήματα του αγωγού στην Ελλάδα. Ήδη έχουν συμβολαιοποιηθεί 270.000 τόνοι σωληναγωγών μήκους περίπου 500 χλμ., αποκλειστικά από ελληνικές επιχειρήσεις. Οι ελληνικές βιομηχανίες της περιοχής θα επωφεληθούν από την επικείμενη μείωση του ενεργειακού κόστους, ενώ νέες επιχειρήσεις θα εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες για οικονομίες φάσματος, που διανοίγονται. Οι πυκνές διακλαδικές αλληλεξαρτήσεις του έργου θα ωφελήσουν μια πληθώρα τεχνικών επαγγελμάτων και θα ενισχύσουν την απασχόληση σε τοπικό επίπεδο, ενώ παράλληλα σημαντικά θα είναι και τα οφέλη, που θα προκύψουν για τα νοικοκυριά και τους τελικούς καταναλωτές φυσικού αερίου. Επιπλέον, ταυτόχρονα με την κατασκευή του αγωγού, θα προχωρήσει και η υλοποίηση ενός εκτεταμένου προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, ύψους 32 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο των ανταποδοτικών οφελών προς τις τοπικές κοινωνίες. Θέλω δε να σημειώσω ότι ο αρχικός σχεδιασμός του προγράμματος αφορούσε σε μόλις 11 εκατ. ευρώ, ποσό που αυξήθηκε σημαντικά και πλέον πρόκειται να αποτυπωθεί σε πολύ συγκεκριμένα έργα προς όφελος όλων των περιοχών από όπου θα διέρχεται ο αγωγός. Ταυτόχρονα, και προκειμένου να περιοριστεί στο ελάχιστο ο περιβαλλοντικός και κοινωνικός αντίκτυπος του έργου, έχουμε λάβει όλες τις απαραίτητες εξασφαλίσεις για τη μέγιστη δυνατή προστασία του περιβάλλοντος υπό τις πλέον αυστηρές απαιτήσεις». Ο κ. Τσίπρας ευχαρίστησε όλους τους παρευρισκόμενους και υπογράμμισε: «Να ευχαριστήσω τους διοργανωτές της εκδήλωσης και να ευχηθώ καλές εργασίες ενός αγωγού, που θα φέρει τις χώρες μας και τους λαούς μας σε μια ταραγμένη περιοχή, αλλά μια περιοχή που χρειάζεται συνεργασία, ανάπτυξη, ειρήνη, πρόοδο, θα φέρει λοιπόν αυτός ο αγωγός τους λαούς μας και τις χώρες μας πιο κοντά σε μια εποχή ευημερίας, συνεργασίας και προόδου, αλλά και οικονομικής ανάπτυξης με κοινωνικό πρόσημο». Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των ομιλιών που έγιναν σε αίθουσα του ξενοδοχείου «ΜΕΤ», ο Έλληνας πρωθυπουργός και οι ξένοι προσκεκλημένοι μετέβησαν σε χώρο του λιμανιού, που βρίσκεται σε μικρή απόσταση και σε μια καθαρά συμβολική κίνηση, ο κ. Τσίπρας και οι εκπρόσωποι των άλλων εμπλεκομένων χωρών στην κατασκευή του έργου έβαλαν τις υπογραφές τους σε ένα κομμάτι αγωγού. Την εκδήλωση των εγκαινίων παρακολούθησαν, εκτός από τα μέλη του κυβερνητικού κλιμακίου, ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, οι βουλευτές της ΝΔ Σταύρος Καλαφάτης, Θεόδωρος Καράογλου, Σάββας Αναστασιάδης, Γιώργος Παναγιωτόπουλος, ο βουλευτής των ΑΝΕΛ Κώστας Ζουράρις, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης κ.ά.

Ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου (πηγή: www.tap-ag.gr)

Ο Αντιπρόεδρος της ΕΕ, κ. Μάρος Σέφτσοβιτς στην τελετή έναρξης των εργασιών του Αδριατικού αγωγού φυσικού αερίου (TAP) στη Θεσσαλονίκη

Ο αρμόδιος για την Ενεργειακή Ένωση Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Μάρος Σέφτσοβιτς εκπροσώπησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τρίτη 17 Μαΐου στην τελετή έναρξης των εργασιών κατασκευής του Αδριατικού αγωγού φυσικού αερίου (TAP) στη Θεσσαλονίκη. Ο TAP θα καλύψει απόσταση 870 χιλιομέτρων από την Κομοτηνή στην Ελλάδα έως την Πούλια στην Ιταλία, μέσω Αλβανίας. Θα χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το κοίτασμα φυσικού αερίου Σαχ Ντενίζ II στην Κασπία Θάλασσα. Μαζί με άλλα δύο έργα κατασκευής σωληναγωγών – τον αγωγό Υπερανατολίας (TANAP) που διασχίζει την Τουρκία και τον αγωγό του Νότιου Καυκάσου (SCP), που διασχίζει το Αζερμπαϊτζάν και τη Γεωργία – ο TAP θα ανοίξει το Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου. Έχει χαρακτηριστεί ως ένα από τα «έργα κοινού ενδιαφέροντος» της ΕΕ. Ο Αντιπρόεδρος κ. Μάρος Σέφτσοβιτς δήλωσε: «Όταν ολοκληρωθεί, ο TAP θα αποτελέσει σημαντικό πόρο στην ευρωπαϊκή εργαλειοθήκη για την ενεργειακή ασφάλεια. Ανοίγοντας την πρόσβαση στο φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν, ο TAP θα επιτρέψει σε πολλές χώρες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι χώρες της κεντρικής και της νοτιοανατολικής Ευρώπης, να διαφοροποιήσουν τις πηγές από τις οποίες προμηθεύονται φυσικό αέριο. Ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη τν στόχων της Ενεργειακής Ένωσης όσον αφορά τη διαφοροποίηση των πηγών, των διαδρομών και την ενεργειακή ασφάλεια. Συνεπώς, η έγκαιρη ολοκλήρωσή του είναι ιδιαίτερα σημαντική προκειμένου μέχρι το 2020 να εισρεύσει στην Ευρώπη το αέριο από τους νέους προμηθευτές». Αρχικά, από το Νότιο Διάδρομο, όταν αυτός λειτουργήσει το 2019-2020, θα διοχετευθούν περίπου 10 δισ. κυβικά μέτρα αερίου. Με δεδομένες τις δυνητικές προμήθειες από την περιοχή της Κασπίας, και στο μέλλον ενδεχομένως επίσης και από τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, η ΕΕ έχει στόχο την μακροπρόθεσμη αύξηση του παραπάνω όγκου.

Στήριξη Σκουρλέτη – Petkova στην προώθηση του αγωγού IGB και της μονάδας LNG στη Β.Ελλάδα

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνος Σκουρλέτης, και η  ομόλογός του Υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Temenuzhka Petkova, συναντήθηκαν  στην Θεσσαλονίκη, με την ευκαιρία της τελετής εγκαινίων του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου TAP. Νωρίτερα, οι δύο υπουργοί είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν  τις θέσεις τους σε συνάντηση εταιριών που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον ή διερευνούν την συμμετοχή τους στο έργο κατασκευής και λειτουργία του πλωτού τερματικού σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη. Στη συνάντηση συμμετείχαν οι εταιρίες ΔΕΠΑ, Gastrade, Cheniere, Bulgartransgaz, Bulgargaz και Bulgarian Energy Holding (BEH). Μετά τις συναντήσεις, ο Υπουργός ΠΕΝ, Πάνος Σκουρλέτης δήλωσε: «Τα εγκαίνια του αγωγού TAP ουσιαστικά συμπίπτουν με μία ευτυχή συγκυρία για τη χώρα μας, την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Σηματοδοτούν την είσοδο της Ελλάδας σε μία νέα αναπτυξιακή πορεία. Ο TAP είναι ένα από τα δέκα μεγαλύτερα έργα που γίνονται αυτή τη στιγμή στον κόσμο. Οι άμεσες επιδράσεις αυτού του έργου στην Βόρεια Ελλάδα είναι ήδη γνωστές, περίπου 8.000 νέες θέσεις εργασίας και εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε συμβόλαια για τις ελληνικές επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν στην κατασκευή του. Ταυτόχρονα, σήμερα, με την Βουλγάρα ομόλογό μου συζητήσαμε για άλλα δύο εξίσου σημαντικά έργα, τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB και τον πλωτό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη. Η ολοκλήρωση αυτών των δύο έργων σε συνδυασμό με τον TAP, ουσιαστικά, καθιστούν την χώρα μας έναν ενεργειακό «παίχτη» στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η σημερινή κυβέρνηση κατορθώνει να ασκεί μία πολυδιάστατη ενεργειακή πολιτική, η οποία ανοίγει νέους δρόμους, χτίζει γέφυρες και ουσιαστικά δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια νέα αναπτυξιακή ώθηση της χώρας μας. Θεωρώ ότι ιδιαίτερα η Βόρειος Ελλάδα θα αντιληφθεί τις θετικές επιπτώσεις από αυτά τα έργα, το οποία σήμερα μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να γίνουν. O IGB βρίσκεται στη φάση της ολοκλήρωσης των market test που αξιολογούν την βιωσιμότητά του. Τον Σεπτέμβριο θα έχουμε την τελική φάση αυτών των τεστ όπου θα κατατεθούν και οι δεσμευτικές προτάσεις των ενδιαφερόμενων εταιρειών, οι οποίες θα δεσμεύσουν ποσότητες φυσικού αερίου. Η στήριξη τόσο της ελληνικής όσο και της βουλγαρικής κυβέρνησης είναι δεδομένη και κατά συνέπεια όλα δείχνουν ότι αυτό το έργο θα ολοκληρωθεί». Οι εν λόγω διεργασίες αφορούν την υλοποίηση του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB αλλά και την προώθηση του πλωτού σταθμό αποθήκευσης LNG της Αλεξανδρούπολης, με δεδομένο πως όπως διεφάνη από την πρώτη φάση του market test για τον IGB τα έργα εμφανίζουν σημαντικές συνέργειες. Κι αυτό γιατί ο μεν αγωγός θα πρέπει να εμφανίσει ικανοποιητική κάλυψη της χωρητικότητάς του και κατά την επόμενη και τελευταία φάση του market test, αυτή των δεσμευτικών προσφορών, και στον αντίποδα, ο πλωτός σταθμός δεν έχει εμπορικό λόγο ύπαρξης χωρίς την ανάντη ροή αυξημένων ποσοτήτων αερίου μέσω του IGB. Σημειώνεται ότι ο αγωγός IGB θεωρείται έργο με εξέχουσα σημασία για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, αφού αναμένεται να δώσει πρόσβαση σε αέριο από νέες πηγές στην ευρύτερη περιοχή των Ανατολικών Βαλκανίων. Σε αυτήν την κατεύθυνση θεωρείται καθοριστική η διασύνδεση του IGB με τον TAP. O IGB, που θα συνδεθεί τόσο με το εθνικό δίκτυο, όσο και με τον αγωγό TAP, θα επιστρέψει καταρχήν στη Βουλγαρία και σε δεύτερη φάση σε Ρουμανία, Σερβία και Ουγγαρία, που είναι επίσης εξαρτημένες σε μεγάλο βαθμό από τη Ρωσία, να παραλαμβάνουν φυσικό αέριο και από άλλες πηγές. Είτε από το Αζερμπαϊτζάν, μέσω του TAP, είτε υγροποιημένο αέριο, μέσω του τερματικού σταθμού στη Ρεβυθούσα, ή μέσω του προτεινόμενου σχεδίου για πλωτή μονάδα αεριοποίησης στην Αλεξανδρούπολη.

(το αφιέρωμα δημοσιεύθηκε στις 18/05/2016 στην καθημερινή ηλεκτρονική ενημέρωση του ΤΕΕ)