Άρθρο του Προέδρου του ΤΕΕ για τους δασικούς χάρτες στην εφημερίδα Ελεύθερος Τύπος

Άρθρο του Προέδρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Γιώργου Ν. Στασινού δημοσιεύτηκε στις 9 Απριλίου 2017 στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής». Το άρθρο με τίτλο «Τι θα γίνει με τις αγροτικές εκτάσεις και τη μη οριοθέτηση οικισμών» έχει ως εξής:

Η ανάρτηση των δασικών χαρτών έγινε τους τελευταίους μήνες φλέγον και μείζον θέμα σε όλη τη χώρα, γιατί αφορά στο χαρακτήρα και τη χρήση της γης σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Αφορά, εν τέλει, στο περιεχόμενο των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών σε όλες τις περιοχές εκτός σχεδίου. Η διαδικασία που ακολουθείται αναδεικνύει τώρα σε όλους τα μεγάλα προβλήματα που κρύβαμε κάτω από το χαλί πάρα πολλά χρόνια στην Ελλάδα και πρέπει, επιτέλους, να αντιμετωπιστούν. Είναι ευκαιρία τώρα να λύσουμε τα προβλήματα αυτά και θα πρέπει σε αυτό να συναινέσουμε όλοι και να προσπαθήσουμε μέσα από διάλογο να δώσουμε οριστική λύση.

Το ΤΕΕ πρωτοστατεί στην επίλυση αυτών των προβλημάτων και θα συνεχίσει να το κάνει μέχρι τέλους. Διοργάνωσε ειδική ενημερωτική εκδήλωση για τους δασικούς χάρτες, σε συνεργασία με το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο, παρουσία του αρμόδιου υπουργού και του επιτελείου του υπουργείου Περιβάλλοντος και της Δασικής Υπηρεσίας.

Το ίδιο πράττουν σε όλη την Ελλάδα τα περιφερειακά τμήματα του ΤΕΕ. Αναδεικνύουμε τα προβλήματα στη σύνταξη, στην ανάρτηση και την κύρωση των δασικών χαρτών και προτείνουμε λύσεις. Ελπίζω ότι το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος αλλά και τα άλλα συναρμόδια υπουργεία θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα δώσουν ορθές και ενδεδειγμένες λύσεις με σωστό επιστημονικά τρόπο, όπως προτείνουν οι επιστημονικοί φορείς της χώρας.

Στο ζήτημα αυτό, μία είναι η βασική, η κύρια ερώτηση: Θέλουμε να υπάρχουν δασικοί χάρτες; Θέλουμε δηλαδή να προχωρήσει η ανάρτηση των δασικών χαρτών στην Ελλάδα; Ναι, ως ΤΕΕ θέλουμε να υπάρχουν δασικοί χάρτες και να αναρτηθούν. Είναι ξεκάθαρη η απάντηση. Ελπίζω ότι αυτό το συμμερίζεται όλη η κοινωνία. Γιατί ήρθε πλέον η ώρα, έπειτα από δεκαετίες καθυστερήσεων, να αποτυπωθεί σε αυτή τη χώρα πού υπάρχει δάσος και πού όχι.

Έρχεται όμως μαζί και μία ακόμη ερώτηση: Θέλουμε να υπάρχουν ηλεκτρονικές διαδικασίες που να υποστηρίζουν όλη αυτή τη διαδικασία της ανάρτησης και όποιοι συνδέονται με αυτήν; Ναι, θέλουμε να προωθήσουμε όλες τις ηλεκτρονικές διαδικασίες, επομένως και στους δασικούς χάρτες. Για να κάνουμε εύκολα και γρήγορα τη δουλειά. Το Τεχνικό Επιμελητήριο έχει πάρει ξεκάθαρη θέση, στηρίζει τις ηλεκτρονικές διαδικασίες και τις εφαρμόζει το ίδιο, όπως συμβαίνει σήμερα με το ηλεκτρονικό σύστημα δηλώσεων αυθαιρέτων και όπως ελπίζουμε ότι θα συμβαίνει αύριο, όταν οι αρμόδιοι υπουργοί αποφασίσουν να υπογράψουν τις σχετικές αποφάσεις, με την ηλεκτρονική έκδοση οικοδομικών αδειών. Ως ΤΕΕ επιχειρηματολογούμε και παροτρύνουμε όλους τους δημόσιους φορείς να ακολουθήσουν ηλεκτρονικές διαδικασίες, γιατί θεωρούμε ότι έτσι μειώνεται ο χρόνος, ο οποίος είναι ένα τεράστιο πρόβλημα για την ανάπτυξη της χώρας σε όλες τις διαδικασίες και μειώνεται και η πιθανή διαφθορά που μπορεί να υπάρξει.

Όμως, πέρα από αυτές τις θέσεις αρχής, πρέπει να λυθούν άμεσα συγκεκριμένα προβλήματα που έχουν παρουσιαστεί με τους δασικούς χάρτες. Τίθεται εν πρώτοις ένα σημαντικό ζήτημα με τις αεροφωτογραφίες του 1945 που λαμβάνονται υπ’ όψιν για το χαρακτηρισμό της έκτασης ως δασικής ή μη. Και αυτό γιατί η ευκρίνεια σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι ικανοποιητική. Παράλληλα πρέπει να σκεφθούμε ότι το 1945 η χώρα βρισκόταν ήδη επί χρόνια σε εμπόλεμη κατάσταση και αυτό συνεχιζόταν – και συνεχίστηκε και αργότερα… Τότε, ακόμα και εκτάσεις οι οποίες ήταν αγροτικές χαρακτηρίστηκαν δασικές γιατί εκείνη την περίοδο δασώθηκαν, λόγω εγκατάλειψης.

Πρέπει οπωσδήποτε να λυθεί το πρόβλημα με την απεικόνιση των χορτολιβαδικών εκτάσεων και τα προβλήματα που αυτή δημιουργεί. Γιατί το αν και πώς προστατεύονται οι χορτολιβαδικές εκτάσεις (και λόγω της δασικής νομοθεσίας αλληλένδετα τίθεται το ερώτημα σε ποιον ανήκουν…) είναι θέμα ανάπτυξης της χώρας. Ενδεχομένως το θέμα να λύνεται σε ηπειρωτικές περιοχές, αλλά πρέπει να λυθεί από το υπουργείο οπωσδήποτε και στα νησιά της χώρας.

Ακόμη υφίσταται πρόβλημα με αγροτικές εκτάσεις οι οποίες δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας και οι οποίες δασώθηκαν κάποια περίοδο που οι ιδιοκτήτες τους τις άφησαν ακαλλιέργητες. Πρέπει να λυθεί το πρόβλημα σε περιοχές αγροτικές στις οποίες δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή συμβόλαια και δεν έχουν γίνει συμβολαιογραφικές πράξεις, καθώς οι μεταβιβάσεις σε παλαιότερες εποχές γίνονταν προφορικά και χωρίς σχέδια.

Ακόμη πρέπει να αντιμετωπιστεί το θέμα του υπερβολικού κόστους του τέλους αντιρρήσεων σε σχέση με την αξία της έκτασης. Και αυτό δεν αφορά μόνο στους πολίτες της επαρχίας ή τους αγρότες, αλλά ακόμη και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, όπως ΟΤΑ, τα οποία έχουν στην ιδιοκτησία τους πολύ μεγάλες εκτάσεις και δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν οικονομικά αυτό το τέλος.

Τέλος, οφείλουμε να τονίσουμε το πολύ σημαντικό ζήτημα με τη μη οριοθέτηση των οικισμών. Τα περισσότερα χωριά της χώρας μας δεν έχουν εγκεκριμένο σχέδιο πόλης, οπότε δεν είναι επακριβώς καθορισμένα τα όρια των οικισμών. Και στα χωριά η έλλειψη τέτοιων ορίων οικισμού, πρακτικά, βάζει το δάσος μέσα στον οικισμό.

Αυτά τα προβλήματα, που πρέπει να επιλυθούν άμεσα, είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα προβλημάτων που είχαμε βάλει κάτω από το χαλί, τα οποία τώρα αναδεικνύονται μέσα από την ανάρτηση των χαρτών. Παράλληλα μέσα από τη διαδικασία αναδεικνύονται προβλήματα που έχουν να κάνουν με τις καταπατήσεις των δασών και δασικών εκτάσεων, τις αυθαιρεσίες που έχουν γίνει μέσα στα δάση, τις συναλλαγές οι οποίες υπήρξαν αλλά και οι ομηρίες που υπάρχουν ακόμα και σήμερα για πολλούς συμπολίτες μας.

Άποψη μου είναι ότι οι δασικοί χάρτες πρέπει να προχωρήσουν άμεσα. Ωστόσο, δεν θα λύσουν οριστικά το ζήτημα. Για να γίνει αυτό πρέπει να προχωρήσει μια εύστοχη συνταγματική αναθεώρηση στα θέματα δασών, χωροταξίας, πολεοδομίας και ανάπτυξης.

Ως συγκεκριμένο τρόπο, μεταξύ άλλων, προτείνω να υπάρξει συγκεκριμένη συνταγματική πρόβλεψη για έναν ενιαίο ηλεκτρονικό χάρτη με όλες τις θεσμικές γραμμές (δασικές και αρχαιολογικές περιοχές, εθνικοί δρυμοί και περιοχές Natura, αιγιαλός, σχέδια πόλης, χρήσεις γης κ.λπ.), ως υποχρέωση της διοίκησης και της Πολιτείας γενικότερα προς τους πολίτες.

Η συζήτηση άνοιξε ήδη από την κυβέρνηση και οφείλουμε ως κοινωνία να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που μας κρατούν πίσω εδώ και δεκαετίες. Αυτή η συζήτηση πρέπει να γίνει δημόσια και σε βάθος, χωρίς ιδεοληψίες, χωρίς φόβο και χωρίς πάθος.