ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΕΕ – ΕΤΕΚ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Ο θρησκευτικός και προσκυνηματικός τουρισμός στην υπηρεσία της ανάπτυξης 

  Το διεθνές συμπόσιο Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ με θέμα: «Αναστήλωση και συντήρηση θρησκευτικών μνημείων και τόπων λατρείας», πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 31 Αυγούστου 2016,  στην αίθουσα εκδηλώσεων της Εξαρχίας Παναγίου Τάφου, στη Λευκωσία.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) και το Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου (ΕΤΕΚ), στο πλαίσιο των κοινών δράσεων που προβλέπονται από το Πρωτόκολλο Συνεργασίας που υπέγραψαν τα δύο Επιμελητήρια τον περασμένο Απρίλιο.

Εκ μέρους του ΤΕΕ μίλησε η αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου, καθ. ΕΜΠ και πρόεδρος της Ελληνικής Πλατφόρμας για Έρευνα και Τεχνολογία στην Κατασκευή, Αντωνία Μοροπούλου, από το ΕΤΕΚ, ο πρόεδρος Στέλιος Αχνιώτης, ενώ παρόντες στην εκδήλωση ήταν οι Υπουργοί Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Μάριος Δημητριάδης και Παιδείας – Πολιτισμού Κώστας Καδής, καθώς και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος Γ’.

Η Αντιπρόεδρος του ΤΕΕ Αντωνία Μοροπούλου, ανέπτυξε το θέμα: «Η ανάδειξη και προστασία θρησκευτικών μνημείων και τόπων λατρείας, μοχλός ανάπτυξης στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο».

«Η θρησκευτική πολιτιστική κληρονομιά των λαών της νοτιοανατολικής Μεσογείου παρουσιάζει μοναδικά μνημεία του χριστιανισμού και όχι μόνο, τόνισε. Μνημεία που έλκουν εκατομμύρια προσκυνητών από όλο τον κόσμο, συνεργώντας στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Πώς όμως θα αποδοθεί η αναγκαία προστιθέμενη αξία αυτής της ανάπτυξης στους λαούς των Αγίων Τόπων, στους λαούς της Ελλάδας και της Κύπρου;

Η σημασία και η κατανομή σε όλο τον χώρο των μνημείων που αποτελούν αντικείμενα προσκυνηματικού και θρησκευτικού τουρισμού, δημιουργεί ροές τουρισμού. Με τον κατάλληλο σχεδιασμό, μπορούν να έχουν μέγεθος και κλίμακα τουριστών στη βάση της συσχέτισης των ροών που υπάρχουν σήμερα σε κάθε χώρα, προσβλέποντας στην ενίσχυσή της».

Και στη συνέχεια επεσήμανε:

«Στην Ελλάδα και στην Κύπρο ο προσκυνηματικός τουρισμός έχει χαρακτήρα κυρίως ενδογενή, συνδέεται δηλαδή με τα χαρακτηριστικά και τα ενδιαφέροντα του ελληνισμού και της ορθοδοξίας ταυτόχρονα.

Συνδέεται με την μετακίνηση εσωτερικού τουρισμού σε κάθε χώρα και ταυτόχρονα διευρύνεται από το ενδιαφέρον και την επισκεψιμότητα που παρουσιάζουν τα μνημεία αυτά, για τους μόνιμους κατοίκους, αλλά και την ομογένεια ανά τον κόσμο.

Περιττό να αναφέρει κανείς τις διαχρονικές ροές, οι οποίες παρατηρούνται από ομόδοξες χώρες, όπως η Ρωσία, Βαλκανικές χώρες κ.ά., να διασχίζουν την Ελλάδα και την Κύπρο και να καταλήγουν  στους Αγίους Τόπους.

Στο Ισραήλ, μια χώρα με δύο λαούς και τρείς διαφορετικές θρησκείες, και με δεδομένη την οικουμενική σημασία των Αγίων Τόπων και των προσκυνημάτων σε αυτούς, επικρατεί ο προσκυνηματικός τουρισμός.

Από τους 12.000.000 τουριστών τον χρόνο έχει αποδειχθεί ότι οι περισσότεροι εξ αυτών πηγαίνουν να προσκυνήσουν τον Πανάγιο Τάφο.

Χριστιανοί, Ιουδαίοι, Μουσουλμάνοι από όλο τον κόσμο…

Γι αυτό τον λόγο, το έργο Αποκατάσταση, Ενίσχυση και Συντήρηση του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον».

«Ο προσκυνηματικός, επιστημονικός και πολιτιστικός τουρισμός βρίσκουν μια υποδειγματική εφαρμογή με βάση το έργο που γίνεται στον Πανάγιο Τάφο, υπογράμμισε η κ. Μοροπούλου.  Μία εφαρμογή που θα έχει συνέχεια μετά την ολοκλήρωση του έργου, με την αξιοποίηση των γνωσιακών βάσεων δεδομένων που θα δημιουργούνται, αλλά και εκπαίδευσης επί τόπου στο μνημείο.

Η κοινή συμφωνία των τριών χριστιανικών κοινοτήτων για την εκπόνηση του έργου, 200 χρόνια μετά την  τελευταία αναστήλωσή του, αποτελεί επίτευγμα της συνέργειας και της δυναμικής που συντελείται στον πολύπλευρο θρησκευτικό, πολιτιστικό και επιστημονικό διάλογο ανάμεσα στις κοινότητες όσον αφορά:

–              Στην μελέτη

–              Στο έργο

–              Στη χρήση του μνημείου.

Η συζήτηση για το μοναδικό αυτό μνημείο υπογραμμίζει:

–              Την ανάγκη διοργάνωσης και δημοσιότητας ενός διαθρησκευτικού, διαπολιτισμικού και διεπιστημονικού διαλόγου, ο οποίος μπορεί να αποτελέσει μια νέα αξιακή, αλλά και πρακτική βάση προσέλκυσης των «προσκυνητών» από όλο τον κόσμο, προσκυνητών που μπορεί να είναι σύγχρονοι άνθρωποι, που βιώνουν την κρίση με πολύ σκληρούς τρόπους, αλλά και μπορούν να εμπνέονται ακόμα από μεγάλες θρησκευτικές, πολιτιστικές και επιστημονικές αξίες.

–              Η συνεργασία με το ΕΤΕΚ είναι αποτέλεσμα μακράς φιλίας και κοινής πορείας σε κοινούς στόχους

–              Η προγραμματική συμφωνία ΤΕΕ-ΕΤΕΚ, εκφράζει μια στρατηγική επιλογή της υποστήριξης μιας δυναμικής στην ανάδειξη του ηγετικού ρόλου για έξοδο από την κρίση, που μπορούν οι χώρες μα ς να παίξουν για την Ευρώπη και τον κόσμο στην  περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου

–              Οι στρατηγικές για συνεργασία με το Ισραήλ και την Αίγυπτο από την πλευρά της σημερινής κυβέρνησης, άνοιξαν τις δυνατότητες να συνομολογήσουμε και με την Ένωση Αρχιτεκτόνων και Μηχανικών του Ισραήλ κοινούς προγραμματικούς στόχους και να δημιουργήσουν περαιτέρω κοινές προοπτικές συνεργασίας με την Ένωση Μηχανικών της Ιορδανίας και της Παλαιστίνης».

Πως μπορεί να έχει αυτή η ανάπτυξη να έχει προστιθέμενη αξία για τους λαούς τις περιοχής;

Όπως είπε η κ. Μοροπούλου, η μοναδική πολιτιστική κληρονομία της περιοχής με έμφαση στα θρησκευτικά μνημεία, μπορεί να παίξει έναν ιδιαίτερο ρόλο στην κατεύθυνση αυτή.

Ο κοινός σχεδιασμός της επισκεψιμότητας ενός συνόλου μνημείων μπορεί να επιτρέψει ώστε ο θρησκευτικός τουρισμός:

• Να φέρει προστιθέμενη αξία στην ανάπτυξη, αλλά και στην Εκκλησία
• Να δώσει νέο περιεχόμενο, αξιοβίωτης, στην αειφόρο ανάπτυξη, με ανασυγκρότηση των αξιών που συνέχουν τις κοινωνίες σε σχέση με τα οράματα που τις εμπνέουν να συνεχίζουν
• Να συμβάλει στην δημιουργία μιας πλατφόρμας ανάπτυξης και καινοτομίας, στην περιοχή της Μεσογείου, ρόλο που ήδη έπαιζαν ηγεμονικά η Ελλάδα και η Κύπρος από τους αρχαίους χρόνους.

Αυτή η προοπτική ανάπτυξης μπορεί να διασφαλίσει το κλίμα αμοιβαίας κατανόησης των λαών, ειρηνικής συνύπαρξης και δικαιοσύνης:

• Ο τεχνικός κόσμος διασφαλίζει την καινοτομία και την επιστημονική υποστήριξη στη λήξη των αποφάσεων για την προστασία των μνημείων
• Η Εκκλησία προάγει τον αμοιβαίο σεβασμό στην κοινωνία των ανθρώπων και συμβάλλει στην διατήρηση των αξιών της θρησκευτικής κληρονομιάς
• Οι κυβερνήσεις διαθέτουν την πολιτική βούληση και προωθούν την συνεργασία των χωρών.

«Το στοίχημα είναι μπροστά μας. Ας το αναλάβουμε», κατέληξε η κ. Μοροπούλου.

Ο πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), Στέλιος Αχνιώτης, στον χαιρετισμό του στην εκδήλωση, σημείωσε ότι το ΤΕΕ και το ΕΤΕΚ, ως οι αρμόδιοι τεχνικοί σύμβουλοι της Πολιτείας στα θέματα της ανάπτυξης μπορούν (και θα το πράξουν) να συμβάλουν αποφασιστικά στη χάραξη στρατηγικής για την ενίσχυση των δημιουργικών οικονομιών, με έμφαση στην έννοια της ταυτότητας και της αειφορίας, αλλά και στη λήψη αποφάσεων για πολιτικές και μέτρα που θα υλοποιούν αυτόν τον σχεδιασμό – λαμβάνοντας υπόψη την κρίσιμη διάσταση του πολιτισμού και τη δυναμική του σε θέματα μιας ανθρωποκεντρικής αναπτυξιακής διαδικασίας.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών μίλησαν οι:

• Μαρία Λοϊζίδου, καθ. Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ με θέμα: «Αειφόρος Διαχείριση Περιβάλλοντος και Προστασία Πολιτιστικής Κληρονομιάς»
• Αθηνά Παπαδοπούλου, αρχιτέκτονας, μέλος της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά: «Το έργο της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά και τα Θρησκευτικά Μνημεία της Κύπρου»
• Μαρίνα Σολομίδου-Ιερωνυμίδου, Διευθύντρια Τμήματος Αρχαιοτήτων και Γιώργος Φιλοθέου, Έφορος Αρχαιοτήτων: «Η συντήρηση και αποκατάσταση των Μνημείων της Κύπρου από το Τμήμα Αρχαιοτήτων»
• Μαρία Φιλοκύπρου, επίκουρος καθηγήτρια Τμήματος Αρχιτεκτονικής Πανεπιστήμιου Κύπρου: «Σύγχρονες τάσεις στη συντήρηση και αποκατάσταση εκκλησιαστικών κτιρίων»
• Παναγιώτης Τουλιάτος, καθηγητής, πρόεδρος Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πανεπιστημίου Frederick: «Ο συμβολικός και αναγνωριστικός ρόλος της αρχιτεκτονικής πολιτιστικής κληρονομιάς στην Νοτιο-ανατολική Μεσόγειο»
• Χρύσανθος Πισσαρίδης, πρόεδρος ICOMOS Κύπρου: «Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομιάς»
• Εύη Καρυδά, Αρχαιολόγος, Εκτελεστική Γραμματέας Παγκύπριου Οργανισμού Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς: «Συνήθεις Επεμβάσεις σε Εκκλησιαστικά Μνημεία».

Υπενθυμίζεται ότι το ΕΤΕΚ και το ΤΕΕ έχουν υπογράψει Πρωτόκολλο Συνεργασίας. Ήδη τον Ιούνιο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, αναπτυξιακή ημερίδα για την ανεξάρτητη ανάπτυξη της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Κεντρικό στόχο της συνεργασίας αποτελεί η δημιουργία ενός συνεκτικού δικτύου συνεργασίας ανάμεσα στα τεχνικά επιμελητήρια της Νοτιοανατολικής Μεσογείου με όραμα την επίτευξη μιας εξωστρεφούς αναπτυξιακής πορείας μέσα από συνέργειες σε επιστημονικό, ερευνητικό και επιχειρηματικό επίπεδο, με αναφορά στις κοινές πολιτισμικές καταβολές και στον πλούτο της πολιτιστικής κληρονομιάς.