Με μεγάλη επιτυχία και συμμετοχή κοινού από την τεχνική, επιστημονική, ακαδημαϊκή κοινότητα, αναδεικνύοντας το υψηλό επιστημονικό κύρος που κατέχουν διεθνώς οι Έλληνες επιστήμονες στην έρευνα και τις εφαρμογές τεχνολογίας κατασκευών και προστασίας του πολιτιστικού πλούτου, έγινε η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου των Ανδρονίκη Μιλτιάδου-Fezans και Θεοδόσιου Π. Τάσιου με τίτλο: «Σχεδιασμός και εφαρμογή των υδραυλικών ενεμάτων για την ενίσχυση της τοιχοποιίας» των εκδόσεων Springer, στο αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης «Δημήτρης Παντερμαλής», την Τετάρτη 11 Ιουνίου 2025.
Στην εκδήλωση, που διοργάνωσαν η Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων και η Διεύθυνση Έρευνας και Τεχνικής Υποστήριξης Μελετών και Έργων Αναστήλωσης σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη μεγάλη συμμετοχή Μηχανικών, τόνισε τη σημασία της γνώσης και της επιστημονικής έρευνας, ευχαρίστησε και συνεχάρη τους επιστημονικά υπεύθυνους για την διοργάνωση της εκδήλωσης. Με θερμά λόγια μίλησε για τους συγγραφείς του βιβλίου, εκφράζοντας ιδιαίτερα τον θαυμασμό του προς τον Θεοδόσιο Π. Τάσιο για την συνεχή προσφορά του προς την τεχνική επιστήμη αλλά και στο έργο του ΤΕΕ, για την προώθηση λύσεων σε θέματα που αφορούν στην ανάπτυξη της χώρας, το έργο των Μηχανικών και την καθημερινότητα των πολιτών.
Εκ των δύο πρωταγωνιστών της εκδήλωσης ήταν ο Ομότιμος Καθηγητής του ΕΜΠ κ. Θεοδόσιος Π. Τάσιος, ο «δάσκαλος όλων» και η «εμβληματική μορφή», όπως, μεταξύ άλλων, τον αποκάλεσαν οι ομιλητές.
Στην τοποθέτηση, ο κ. Τάσιος αναφέρθηκε στη σημασία των ενεσμάτων σημειώνοντας ότι «έχουν σημαντικό πλεονέκτημα ως βασικό και ως συμπληρωματικό τρόπο ενίσχυσης των τοιχοποιιών» καθώς όπως εξήγησε «ίσως είναι η μόνη μέθοδος επεμβάσεων στην οποία μπορεί να σεβαστεί κανείς από το σύνολο των μνημειακών αξιών, τουλάχιστον πλήρως, τη βασική αξία της μορφής. Η πλήρης διατήρηση της μορφής δεν επιτυγχάνεται με καμία άλλη μορφή επέμβασης, πλην αυτής. Βεβαίως είναι αναστρέψιμη αλλά η τεχνική ιστορία του μνημείου συνεχίζει να είναι αναγνώσιμη».
Υπογράμμισε τον ρόλο της επιστήμης η οποία, όπως είπε, «επωφελείται της πείρας αλλά σε λίγο δεν την έχει ανάγκη γιατί έρχεται ο ορθός λόγος. Αν δεν παρέμβει επιστήμη δεν μπορείς να ελπίσεις σε μία σημαντική πρόοδο ή ανατροπή των καθεστώτων».
Επέκρινε τις έτοιμες συνθέσεις σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «οι διανοητικές μου ικανότητες δεν είναι επαρκείς για να κατανοήσω πώς είναι δυνατόν δια πάσαν τοίχον και πάσα τοιχοποιία να είναι δυνατόν, αγνοώντας την τεράστια ποικιλία των συνθηκών, των ιδιοτήτων, των ιδιοτυπιών της κάθε τοιχοποιίας, να μπορείς να τη θεραπεύσεις με κάτι τις που το ετοίμασε κάποιος άλλος εν τη απουσία ημών».
Υπογράμμισε ιδιαίτερα την πρόοδο που έχει γίνει στον τομέα, αναγνωρίζοντας ότι οι «ουσιωδέστατες βελτιώσεις προς τη κατεύθυνση του ορθολογισμού έχουν γίνει κυρίως τις τελευταίες δεκαετίες» προσθέτοντας ότι «σημαντικό ποσοστό των ερευνητών αυτής της προόδου βρίσκονται εδώ απόψε, γιατί έχει σημασία να υπογραμμιστεί η σημασία της ελληνικής έρευνας στο σύνολο της Ευρώπης».
Ο κ. Τάσιος έκανε λόγο για «αναπάντεχη τιμή» απευθυνόμενος στους συνδιοργανωτές της εκδήλωσης, ενώ ειδικά για τον Πρόεδρο του ΤΕΕ κ. Γιώργο Στασινό ανέφερε ότι «είχε την καλοσύνη να στηρίξει την πρωτοβουλία και τον ευχαριστώ, αλλά με κάνει να σκέφτομαι σε τι άλλο θα μπορούσα να βοηθήσω, για να συνεχίσω την προσπάθεια που κάνω 60 χρόνια κοντά στο ΤΕΕ».
Νωρίτερα, στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός είχε εκφράσει τον θαυμασμό του για το πρόσωπο του καθηγητή σημειώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι δεν υπάρχουν μηχανικοί σαν τον κ. Τάσιο καθώς είναι ο μόνος που ενδιαφέρεται για όλους τους άλλους. «Θαυμάζω την ενέργεια που εκπέμπει και δίνει, μακάρι όλοι να ακολουθήσουμε στο ελάχιστο αυτό που προσπαθεί να κάνει» ανέφερε.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αναγνώρισης που έχει ο κ. Τάσιος, για τον Πρόεδρο του ΤΕΕ είναι και η αθρόα συμμετοχή του κόσμου στην εκδήλωση καθώς όπως σχολίασε «τόσος κόσμος δεν μαζεύεται ούτε για τον Πρωθυπουργό πλέον. Συγχαρητήρια γιατί καταφέρνει να μαζεύει τόσο πολύ και τόσο σημαντικό κόσμο σε μία εκδήλωση».
Το αμφιθέατρο «Δημήτριος Παντερμαλής» του Μουσείου της Ακρόπολης που φιλοξένησε την εκδήλωση ήταν από νωρίς γεμάτο από μηχανικούς, ανθρώπους που ασχολούνται με το αντικείμενο όλων των ηλικιών, καθηγητές και ακαδημαϊκούς. Ανάμεσά τους ο Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Μιχάλης Τιβέριος, ο Γενικός Γραμματέας Ακαδημίας Αθηνών Χρήστος Ζερεφός και ο αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών Μανόλης Κορρές.
Απευθυνόμενος στο ακροατήριο για τη μεγάλη προσέλευση, ο κ. Τάσιος σχολίασε, μεταξύ άλλων, ότι «η πλειονότητα έχει ένα πάθος για τη σωτηρία των μνημείων ως σπουδαίας πολιτισμικής ιστορίας για εμάς τους ίδιους, αυτό σας φέρνει εδώ και από σπόντα και εμείς το απολαύσαμε αυτό».
Ιδιαίτερα συγκινημένη η Διευθύντρια επί τιμή του ΥΠΠΟ και τ. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΜΠ κ. Ανδρονίκη Μιλτιάδου-Fezans αναφέρθηκε στην πορεία και τη συγγραφή του βιβλίου το οποίο χαρακτήρισε και ως βιβλίο του Υπουργείου Πολιτισμού.
«Αυτό το βιβλίο με συντρόφευσε σε όλη μου την επαγγελματική και επιστημονική πορεία, γέμισε τις βιβλιοθήκες και όλες τις γωνίες του σπιτιού μου. Και μου έδωσε την ευκαιρία να περάσω εδώ και 32 χρόνια τώρα, ατέλειωτες δημιουργικές ώρες με τον Τάσιο, που πάντα ό,τι και να γινόταν είχε έναν καλό λόγο να πει».
Βασικός στόχος του βιβλίου, όπως τόνισε, ήταν να μην αφορά μόνο τους ερευνητές καθώς στην ουσία έγινε «για να μπορέσουμε από έρευνα να περάσουμε στην πράξη».
Χαρακτήρισε τη συγγραφή του «μία ιστορία υπομονής και επιμονής» που ξεκίνησε ως ιδέα το 1990 μέσα από ένα σχόλιο σε επιστολή του κ. Τάσιου και έφτασε το 2022 στην έκδοση.
Το ενδιαφέρον της για τα ενέσματα ξεκίνησε από τη συμμετοχή στα πρώτα έργα 1980-1984 ως μηχανικός στο ΥΠΠΟ. Οι προβληματισμοί που δημιουργήθηκαν εκείνη την περίοδο οδήγησαν σε μεταπτυχιακό στην Αγγλία όπου διαπίστωσε ότι είναι σημαντική η πιο συστηματική έρευνα. Έτσι, ακολούθησε η συνεργασία με τον κ. Τάσιο, του οποίου είχε υπάρξει φοιτήτρια. Οι δύο τους συνέταξαν το ερευνητικό πρόγραμμα και με τη στήριξη του καθηγητή ξεκίνησε το διακραιτκό ερευνητικό πρόγραμμα και το διδακτορικό της στο Εργαστήριο Οδών και Οδοστρωμάτων στο Παρίσι για τη βελτιστοποίηση των ιδιοτήτων των ενεμάτων-κονιαμάτων για τη δομική αποκατάσταση των μνημείων από λιθοδομή. Σημαντική ήταν και η συμβολή του Υπουργείου Πολιτισμού που αναγνώρισε την αξία της έρευνας για την Ελλάδα.
Τα αναστηλωτικά έργα του Υπουργείου Πολιτισμού στα οποία συμμετείχε με την επιστροφή της από το Παρίσι αποτέλεσαν πηγή γνώσης και σημαντικός πυλώνας για το βιβλίο το οποίο προχωρά «με τη συνεχή παρότρυνση του Τάσιου» όπως σημείωσε η κ. Μιλτιάδου τονίζοντας ότι μετά την αρχική ιδέα «ακολούθησε η ώρα της σύνθεσης, η ώρα του ιδρώτα, ένα συνεχές μπρος και πίσω».
Το βιβλίο μπήκε στην τελική ευθεία το 2015 και αρχές του 2022 εκδίδεται με την ελπίδα όπως σημείωσε η κ. Μιλτιάδου ότι «θα είναι χρήσιμο ως πρακτικός οδηγός για τον σχεδιασμό μίας επέμβασης που δεν μπορεί να παρακαμφθεί».
«Ελπίζω να φανεί χρήσιμο σε όλους όσους ασχολούνται με τα υδραυλικά ενέσματα τόσο στο εργαστήριο όσο και στο εργοτάξιο» τόνισε.
Μιλώντας στην εκδήλωση, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου έκανε λόγο για μία «ευκαιρία να τιμήσουμε δύο εξέχοντα μέλη της ελληνικής και ευρωπαϊκής επιστημονικής κοινότητας. Διακεκριμένους, αναγνωρισμένους επιστήμονες, με πλούσιο ερευνητικό, διδακτικό, συγγραφικό έργο, με πολύ σημαντική συμβολή στον χώρο του πολιτισμού» προσθέτοντας ότι «στα πρόσωπά τους ενσαρκώνονται οι αξίες της προσφοράς στην επιστήμη, στην κοινωνία, στον πολιτισμό». Ειδικά για το βιβλίο το χαρακτήρισε «οδηγό σχεδιασμού και εφαρμογής ενεμάτων στα μνημεία. Περιλαμβάνονται λεπτομερείς πρακτικές οδηγίες και τον ποιοτικό έλεγχο βασισμένες στην εκτέλεση πολλών έργων, δίνεται η δυνατότητα να εξασφαλίζεται ποιότητα επεμβάσεων και εξοικονόμηση πολύτιμου χρόνου».
Χαιρετίζοντας την εκδήλωση ως οικοδεσπότης, ο Γενικός Διευθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης αναφέρθηκε στη γνωριμία και συνεργασία με την κ. Μιλτιάδου, ενώ για τον κ. Τάσιο σημείωσε: «πριν γνωρίσω τον καθηγητή γνώρισα τη φήμη του, όταν γνώρισα και το πρόσωπο μου έκανε εντύπωση ότι η φύση ήταν μεγαλύτερη από τη φήμη. Με αρχιτεκτονικούς όρους, ο καθηγητής είναι ένα στοιχείο φέρων και όχι φερόμενο, και κρατά το ήθος και την ακεραιότητα και την επιστήμη του σε πολύ μεγάλο ύψος. Ο Χρόνος του επιδαψίλευσε διάρκεια και συνέχεια που εκείνος μετέτρεψε σε συνέπεια λόγου και πράξης».
Ως συνδιοργανωτής της εκδήλωσης, ο Αναπληρωτής Διευθυντής Έρευνας και Τεχνικής Υποστήριξης των Μελετών και Έργων Αναστήλωσης Αντώνης Χαραλαμπάκης έκανε λόγο για ένα βιβλίο που «έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στη διεθνή βιβλιογραφία, παρέχοντας μία ολοκληρωμένη και σύγχρονη προσέγγιση στον σχεδιασμό και εφαρμογή υδραυλικών ενεμάτων, υλικών καίριας σημασίας για την αποκατάσταση και δομική ενίσχυση ιστορικών και σύγχρονων τοιχοποιιών». Σημείωσε ότι ο κ. Τάσιος αποτελεί εμβληματική μορφή και το βιβλίο «πόνημα υψηλής επιστημονικής αξίας».
Η συντονίστρια της εκδήλωσης, Δρ. Αμαλία Ανδρουλιδάκη, Γενική Διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων του ΥΠΠΟ, τόνισε στην εισαγωγή της ότι «το ζήτημα της μεθοδολογίας για την ορθή εφαρμογή ενεμάτων στις κατασκευές από λιθοδομή απασχολεί αρκετά χρόνια τις υπηρεσίες αναστηλώσεων στην προσπάθεια εξασφάλισης της ανθεκτικότητας και της αντοχής των μνημείων στον χρόνο».
Αναφερόμενη στο ΤΕΕ, αναγνώρισε ότι «επιδεικνύει, διά του προέδρου του Γιώργου Στασινού, ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω του αυξημένου αριθμού λιθόκτιστων κτιρίων που δεν αποτελούν απαραίτητα μνημεία και που πλέον αποκαθίστανται και επαναχρησιμοποιούνται ανά την επικράτεια στο πλαίσιο των αρχών της αειφορίας όπως αυτές τίθενται και προωθούνται από την ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία».
Εξέχοντες επιστήμονες ανέλαβαν να παρουσιάσουν το βιβλίο εστιάζοντας σε παραδείγματα από συγκεκριμένες έρευνες και εργασίες αναστήλωσης στις οποίες συμμετείχαν.
Η Ομότιμη Καθηγήτρια του ΑΠΘ κ. Ιωάννα Παπαγιάννη, σημείωσε χαρακτηριστικά ότι δεν πρόκειται για ένα βιβλίο που το διαβάζεις και το αφήνεις στο ράφι αλλά «είναι για να το έχεις πάνω στο γραφείο σου και να το ανοίγεις όποτε προβληματίζεσαι», ενώ ιδιαίτερα συγκινημένη απευθύνθηκε στον κ. Τάσιο σημειώνοντας ότι «από φοιτήτρια μέχρι τώρα φροντίζω να δέχομαι το φέγγος της σοφίας σας».
Στα χαρακτηριστικά βιβλίου εντόπισε την λιτότητα προς όφελος της συνοχής, τη μοναδικότητα γιατί έχει μία ολιστική θεώρηση και θεωρεί την εφαρμογή και το υλικό αλληλένδετα, ενώ, όπως είπε διακρίνεται για τον μεγάλο όγκο πειραματικών/μετρικών δεδομένων, τα αξιολογημένα δεδομένα, το πλούσιο φωτογραφικό υλικό από την πράξη και εφαρμογές και την πλούσια και ταξινομημένη βιβλιογραφία.
Αναφερόμενη στη διάρθρωση του βιβλίου, υπογράμμισε ότι περίπου 100 σελίδες αφιερώνονται σε 3 κεφάλαια: στη διεισδυτικότητα, ρευστότητα και σταθερότητα όγκου, που είναι οι βασικές ιδιότητες που πρέπει να πληροί ένα ένεμα.
«Στο βιβλίο συνδυάζονται η βαθιά και πολύπλευρη γνώση του αντικειμένου που πραγματεύεται, η μακρόχρονη εμπειρία από εφαρμογές σε έργα αποκατάστασης μνημειακών κατασκευών, η σοφία που απαιτείται για να ενισχυθεί η δομή των μνημείων τόσο όσο είναι αναγκαίο για να εξακολουθήσουν να υπάρχουν και στο μέλλον» τόνισε.
Από την πλευρά του, ο Δρ Πολιτικός Μηχανικός Κώστας Ζάμπας που μεταξύ άλλων, από το 1975 έως το 2000 ήταν στα έργα αποκατάστασης του μνημείου της Ακροπόλεως. Στην ιδιαίτερη αναφορά του στον κ. Τάσιο σημείωσε πως «μαζί του, οι απόφοιτοι του 1975, μάθαμε γράμματα». Περιέγραψε συνοπτικά τι προσφέρει το βιβλίο για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των υδραυλικών ενεμάτων.
«Το βιβλίο είναι ένα έργο λυσιτελές για τους μηχανικούς, τους αρχιτέκτονες, τους συντηρητές που ασχολούνται με την αποκατάσταση των μνημείων και αυτή η λυσιτέλεια έπιασε τόπο στον συνομήλικο με το βιβλίο Κανονισμό για την Αποτίμηση των Δομητικών Επεμβάσεων της Τοιχοποιίας (ΚΑΔΕΤ). Ο κ. Τάσιος και η κ. Μιλτιάδου συμμετείχαν ουσιωδώς στην σύνταξη, σε πολλά άρθρα έχουν χρησιμοποιηθεί τα πορίσματα της έρευνάς τους. Ένας μηχανικός ή ένας αρχιτέκτονας, ένας συντηρητής που θα ασχοληθεί με τα ενέματα καλό θα ήταν να έχει δίπλα το βιβλίο ώστε και ο σχεδιασμός και η εφαρμογή να είναι σωστή» ανέφερε.
Η Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΜΠ κ. Ελισάβετ Βιντζηλαίου εξήγησε ότι το βιβλίο είναι σημαντικό. Τα ενέματα καλούνται να πληρώσουν τα κενά και να συγκολήσουν τις παρειές που αποτελούν την τοιχοποιία, μεταξύ τους. «Οι απαιτήσεις μας είναι πολλές και αλληλοεξαρτώμενες και σε πολλές περιπτώσεις αντιφατικές, ενώ αυτή η τεχνική είναι μη αναστρέψιμη» σημείωσε.
«Πρόκειται για ένα σύνθετο θέμα της Επιστήμης των Υλικών και της Μηχανικής το δε αποτέλεσμα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από την ποιότητα της εφαρμογής. Όλα αυτά εξετάζονται διεξοδικότατα στο βιβλίο» υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι «δίνονται πρακτικές οδηγίες στον Μηχανικό για τη βελτίωση της εκάστοτε εξεταζόμενης ιδιότητας καθώς και για τη βελτιστοποίηση των επιδόσεων του ενέματος». Χαρακτήρισε δε την μείζονα την αξία του συγγράμματος τόσο την επιστημονική και όσο και την πρακτική.
Σύμφωνα με την κ. Βιντζηλαίου «ο μηχανικός οφείλει να έχει τις γνώσεις που είναι απαραίτητες για τις θεμελιώδεις επιλογές σε ό,τι αφορά τη σύνθεση του ενέματος καθώς και για την επίβλεψη και τον έλεγχο της ποιότητας της επί τόπου εφαρμογής. Δεν θα ήταν δυνατόν ο μηχανικός που έχει την ευθύνη για την ασφάλεια ενός έργου να την παραχωρήσει σε ένα εργαστήριο που θα προτείνει μία σύνθεση ενέματος ή ένα συνεργείο που θα πάει να την εφαρμόσει στο έργο και μάλιστα, χωρίς πιστοποίηση ότι αυτή τη δουλειά μπορεί να την κάνει καλά».
Μάλιστα, επέμεινε στο ζήτημα σημειώνοντας πως «είναι μεγάλη και άμεση ανάγκη της πιστοποίησης εργαστηρίων και συνεργείων» ενώ απευθυνόμενη στον Πρόεδρο του ΤΕΕ εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει ανταπόκριση ώστε μία τέτοια δράση που υλοποιεί το ΤΕΕ να βρει μεγάλη επιτυχία και συνέχεια.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Πρόεδρος Ακαδημίας Αθηνών κος Μιχάλης Τιβέριος, ο Γενικός Γραμματέας Ακαδημίας Αθηνών κος Χρήστος Σ. Ζαρεφός, Μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, Μέλη των Κεντρικών Συμβουλίων του Υπουργείου Πολιτισμού, Ακαδημαϊκοί, Εκπρόσωποι Φορέων και Συλλόγων Μηχανικών και πλήθος Μηχανικών.
Ολόκληρη η εκδήλωση σε βίντεο στη διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=ni1tXoqMSh8&t=278s
Newsletters
Ειδήσεις
Δελτία Τύπου
Ρεπορτάζ
Ανακοινώσεις Εκλογών 
Διεθνής Ενημέρωση
