Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναθεώρησε τους κανονισμούς για την ευθύνη από ελαττωματικά προϊόντα, προσαρμόζοντας τους στην ψηφιακή εποχή και την κυκλική οικονομία.
Η προηγούμενη νομοθεσία, που χρονολογείται από το 1985, δεν κάλυπτε τις τεχνολογικές εξελίξεις και τις νέες επιχειρηματικές πρακτικές, όπως το λογισμικό και τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Η νέα οδηγία διευκρινίζει ότι τα προϊόντα αυτά καλύπτονται από τους κανονισμούς, ενώ διευκολύνει την αξίωση αποζημίωσης από τους καταναλωτές και προσφέρει μεγαλύτερη νομική σιγουριά για τους κατασκευαστές.
Οι νέοι κανόνες καλύπτουν ρητά προϊόντα όπως λογισμικό, συστήματα τεχνητής νοημοσύνης ή ψηφιακές υπηρεσίες που σχετίζονται με προϊόντα. Αυτές οι αλλαγές ωφελούν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους παραγωγούς. Οι καταναλωτές θα βρουν ευκολότερο να διεκδικήσουν αποζημίωση στο δικαστήριο, ενώ οι παραγωγοί θα επωφεληθούν από σαφείς κανόνες για τα ψηφιακά προϊόντα και τα επιχειρηματικά μοντέλα της κυκλικής οικονομίας. Επιπλέον, οι εναρμονισμένοι κανόνες ευθύνης σε όλη την ΕΕ θα βοηθήσουν στη μείωση του κόστους των επιχειρήσεων και θα προσφέρουν τη σιγουριά που χρειάζονται για να επενδύσουν σε καινοτόμα προϊόντα.
Οι νέοι κανόνες λαμβάνουν επίσης υπόψη τον αυξανόμενο αριθμό προϊόντων στην αγορά της ΕΕ που κατασκευάζονται εκτός ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι υπάρχει πάντα ένας οικονομικός φορέας εντός της Ένωσης, από τον οποίο μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση το θύμα. Αυτή η διάταξη ισχύει επίσης για προϊόντα που πωλούνται μέσω διαδικτυακών πλατφορμών.
Η ασφάλεια των προϊόντων παραμένει κορυφαία προτεραιότητα της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών, την ενίσχυση της καινοτομίας και τη διασφάλιση ενός δίκαιου και ανταγωνιστικού ενιαίου αγοράς. Οι νόμοι για την ασφάλεια των προϊόντων διασφαλίζουν ότι όλα τα προϊόντα που πωλούνται στην ενιαία αγορά της ΕΕ πληρούν αυστηρές προδιαγραφές ασφάλειας, υγείας και περιβάλλοντος.
Η Γενική Οδηγία Ασφάλειας Προϊόντων ισχύει για τα μη τρόφιμα και όλες τις διαύλους πώλησης. Ορίζει συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τις επιχειρήσεις, ώστε όλα τα καταναλωτικά προϊόντα στην ΕΕ να είναι ασφαλή. Πολλά προϊόντα απαιτούν σήμανση CE που επιβεβαιώνει τη συμμόρφωσή τους με τις απαιτήσεις της ΕΕ πριν πωληθούν. Εάν ένα προϊόν κριθεί επικίνδυνο, εκδίδονται προειδοποιήσεις μέσω του συστήματος Safety Gate, το οποίο επιτρέπει στις χώρες της ΕΕ να μοιράζονται πληροφορίες για επικίνδυνα μη τρόφιμα και να λαμβάνονται άμεσες διορθωτικές ενέργειες.
Οι νέοι κανονισμοί θα ισχύσουν από την 9η Δεκεμβρίου 2026, με το προηγούμενο καθεστώς να παραμένει σε εφαρμογή για προϊόντα που έχουν τοποθετηθεί στην αγορά πριν από αυτή την ημερομηνία. Οι χώρες της ΕΕ έχουν προθεσμία μέχρι την 9η Δεκεμβρίου 2026 για να ενσωματώσουν την οδηγία στη νομοθεσία τους.
Χρήσιμοι σύνδεσμοι:
The new Product Liability Directive
New liability rules announced, 6 December 2024
Liability for defective products, 8 December 2024
EU adapts product liability rules to digital age and circular economy, News article, 9 December 2024, Directorate-General for Communication