Η Joint Research Centre (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δημοσίευσε μια αναλυτική μελέτη για τη ροή των πλαστικών υλικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) το 2022 και πρότεινε τρόπους για τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την παραγωγή, κατανάλωση και απόρριψη πλαστικών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η ΕΕ κατανάλωσε 62,8 εκατομμύρια τόνους πλαστικών το 2022, δηλαδή περίπου 140 κιλά ανά άτομο. Από αυτά, το 92% παρήχθη εντός της ΕΕ. Ο κλάδος των υφασμάτων είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας, με 32,4% των εισαγόμενων πλαστικών να αφορούν τομέα κλωστοϋφαντουργίας.
Η παραγωγή και κατανάλωση πλαστικών στην ΕΕ το 2022 προκάλεσε πάνω από 252 εκατομμύρια τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλο τον κύκλο ζωής τους, με τις διαδικασίες παραγωγής να ευθύνονται για το 58% αυτών. Αν η παραγωγή και κατανάλωση πλαστικών στην ΕΕ ήταν χώρα, θα ήταν ο 5ος μεγαλύτερος εκπομπός ρύπων στην Ένωση.
Παρά την πενταπλάσια αύξηση της δυναμικότητας ανακύκλωσης από το 1996, μόνο 20% των 42,5 εκατομμυρίων τόνων πλαστικών αποβλήτων ανακυκλώνεται. Το υπόλοιπο 80% οδηγείται σε καύση ή ταφή.
Ο τομέας της συσκευασίας παράγει σχεδόν το 50% των αποβλήτων πλαστικού, αλλά χάρη σε οργανωμένα συστήματα συλλογής, περίπου 35% αυτών ανακυκλώνεται — ποσοστό πολύ υψηλότερο από άλλους τομείς, όπως τα υφάσματα, όπου ανακυκλώνεται μόλις 1,5%.
Το 2022 χάθηκαν στο περιβάλλον 3,7 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών, κυρίως λόγω ρύπανσης από συσκευασίες, φθορά ελαστικών και πλύσιμο υφασμάτων. Το μεγαλύτερο μέρος καταλήγει στο έδαφος, ενώ περίπου 0,7 εκατομμύρια τόνοι φτάνουν σε υδάτινα οικοσυστήματα.
Η μελέτη της JRC προτείνει:
- Αύξηση της παραγωγής πλαστικών από εναλλακτικές πηγές πέρα από τα παρθένα ορυκτά καύσιμα, όπως ανακυκλωμένα πλαστικά ή βιομάζα.
- Προώθηση βιο-βασισμένων πλαστικών, ιδιαίτερα στον τομέα της συσκευασίας.
- Βελτίωση της συλλογής και διαλογής απορριμμάτων, ώστε να περιοριστούν οι απώλειες στο περιβάλλον.
- Συνδυασμό μηχανικής και χημικής ανακύκλωσης για διαχείριση υλικών που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν αλλιώς.
Η μελέτη καταλήγει ότι η μετάβαση σε μια πιο κυκλική οικονομία για τα πλαστικά είναι εφικτή, αλλά απαιτεί δράση τόσο από τη βιομηχανία όσο και από την πολιτική ηγεσία της ΕΕ.
Το πλήρες κείμενο του JRC report: Plastics materials flows in the EU-27 and their environmental impacts είναι διαθέσιμο εδώ.