Το Συμβούλιο της Ε.Ε. στις 5/11/2024 ενέκρινε την αναθεωρημένη οδηγία για την επεξεργασία αστικών λυμάτων, η οποία διευρύνει το πεδίο εφαρμογής της ώστε να καλύπτει περισσότερες περιοχές και περισσότερους ρύπους, συμπεριλαμβανομένων μικρορρύπων όπως τα κατάλοιπα φαρμάκων και καλλυντικών. Ο νέος κανονισμός για την επεξεργασία αστικών λυμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση εισάγει σημαντικές αλλαγές για την προστασία του περιβάλλοντος και την επίτευξη ενεργειακής ουδετερότητας Αυτή η εξέλιξη αποτελεί ένα βασικό βήμα στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης της Ε.Ε. για Μηδενική Ρύπανση.
Κάλυψη περισσότερων περιοχών και ρύπων
Η νέα οδηγία απαιτεί από τα κράτη-μέλη να συλλέγουν και να επεξεργάζονται τα αστικά λύματα από περιοχές με πληθυσμό άνω των 1.000 ισοδύναμων κατοίκων, μειώνοντας σημαντικά το όριο από τα 2.000 άτομα που ίσχυε παλιότερα. Για την καλύτερη αντιμετώπιση της ρύπανσης και την αποτροπή της ανεπεξέργαστης απόρριψης λυμάτων στο περιβάλλον, οι μικρότερες περιοχές θα πρέπει να διαθέτουν συστήματα συλλογής έως το 2035, με επεξεργασία των οργανικών ουσιών πριν την απόρριψη.
Επεξεργασία μικρορρύπων
Για την αντιμετώπιση των μικρορρύπων, όπως τα κατάλοιπα φαρμάκων και καλλυντικών, οι παραγωγοί αυτών των προϊόντων θα συμβάλλουν οικονομικά σε ποσοστό τουλάχιστον 80% για την επιπλέον επεξεργασία, μέσω ενός προγράμματος διευρυμένης ευθύνης παραγωγού, βασισμένου στην αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Αυτό εξασφαλίζει τη συμμετοχή της βιομηχανίας στην προστασία του περιβάλλοντος και στην οικονομική στήριξη της εφαρμογής των νέων μέτρων.
Προς την ενεργειακή ουδετερότητα
Οι νέοι κανόνες επιδιώκουν την ενεργειακή ουδετερότητα στον τομέα επεξεργασίας λυμάτων, με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι μονάδες επεξεργασίας που εξυπηρετούν πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων θα υποχρεούνται έως το 2045 να παράγουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, για να περιορίσουν την περιβαλλοντική τους επίδραση και να συνεισφέρουν στους στόχους της Ε.Ε. για το κλίμα.
Επόμενα βήματα
Η τυπική υιοθέτηση της οδηγίας σηματοδοτεί το τελευταίο στάδιο της διαδικασίας. Η οδηγία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευση, ενώ τα κράτη-μέλη θα έχουν 31 μήνες για να ενσωματώσουν τους νέους κανόνες στην εθνική τους νομοθεσία.
Ιστορικό
Η αρχική οδηγία για την επεξεργασία αστικών λυμάτων υιοθετήθηκε το 1991, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος από τις επιπτώσεις των αστικών και βιομηχανικών αποβλήτων. Με την αξιολόγηση που έγινε το 2019, διαπιστώθηκε ότι παρότι η οδηγία έχει επιτύχει σημαντική μείωση της ρύπανσης, υπήρχαν ακόμα πηγές ρύπανσης που δεν καλύπτονταν επαρκώς, ενώ αναδείχθηκε και η ανάγκη για ενεργειακή απόδοση στον τομέα.
Χρήσιμοι σύνδεσμοι:
- Urban wastewater treatment directive (recast)
- Public session and voting results
- Statements
- Urban wastewater: Council and Parliament reach a deal on new rules for more efficient treatment and monitoring (press release, 29 January 2024)
- Wastewater treatment (background information)
- Zero-pollution action plan