Κατά την τρέχουσα κρίση στον ενεργειακό εφοδιασμό, είναι αισιόδοξο όταν αναδύονται λύσεις σε τοπικό επίπεδο. Με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για το Κλίμα (ECF- European Climate Foundation), η Energy Cities διοργάνωσε στα μέσα Σεπτεμβρίου μια συνάντηση για την κοινοτική ενέργεια στην οποία 15 εκπρόσωποι πόλεων και συνεταιρισμών από πέντε χώρες παρουσίασαν τα τρέχοντα έργα και τις ιστορίες τους για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Όλοι τους είχαν συμμετάσχει σε ένα από τα τρία εργαστήρια του ECF που είχαν οργανωθεί τα τελευταία δύο χρόνια για την τόνωση της συνεργασίας πόλεων-πολιτών σε τοπικό επίπεδο. 7 ομάδες πόλεων από 5 χώρες έλαβαν μέρος στα εργαστήρια συνεργασίας του ECF μεταξύ 2020 και 2022
Από τη Βαλένθια στην Ισπανία έως την Πράγα στην Τσεχική Δημοκρατία, από την Ηλιούπολη στην Ελλάδα έως το Στρασβούργο στη Γαλλία, πόλεις, οργανώσεις πολιτών και μικρομεσαίες επιχειρήσεις εκμεταλλεύονται κάθε πιθανή ευκαιρία για να συνεργαστούν και να σχεδιάσουν από κοινού συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Παρά τα νομικά εμπόδια ή το μη-ξεκάθαρο κανονιστικό πλαίσιο στη χώρα τους, ξοδεύουν χρόνο και πολύ προσωπική ενέργεια για να ταιριάξουν τις στέγες με εγκαταστάσεις ΑΠΕ, να συνδέσουν τα φωτοβολταϊκά πάνελ με τους καταναλωτές και, κυρίως, να φέρουν τους πολίτες σε επαφή μεταξύ τους.
Κατά τη διάρκεια αυτής της εικονικής τρίωρης συνάντησης, οι εκπρόσωποι των πόλεων απέδειξαν ότι σε τοπικό επίπεδο, η εξέλιξη συμβαδίζει εξίσου γρήγορα με τα ευρωπαϊκά και εθνικά πλαίσια, και οι δήμοι βρίσκουν τρόπους να δουλεύουν γύρω από ανώριμους και μειονεκτικούς νόμους.
Ορισμένες (από τις πολλές) ενέργειες που βοήθησαν στην τόνωση των ενεργειακών κοινοτήτων τις οποίες θα πρέπει να δοκιμάσουν και άλλες τοπικές κυβερνήσεις είναι μεταξύ άλλων :
- Προσαρμογή των διαγωνισμών δημόσιας στέγης κατά τρόπο ώστε οι πρωτοβουλίες συνεργασίας και οι πρωτοβουλίες με γνώμονα τους πολίτες να αποτελούν μέρος των κριτηρίων επιλεξιμότητας
- Πρόσληψη ενός μέλους του προσωπικού το οποίο είναι αφοσιωμένο στην παροχή εξατομικευμένης βοήθειας στις τοπικές ενεργειακές κοινότητες (τεχνική ή οικονομική υποστήριξη, ανάπτυξη επιχειρήσεων κ.λπ.)
- Καταχώρηση της κοινότητας ως κλασική εταιρεία, εφαρμόζοντας παράλληλα δημοκρατικούς κανόνες συνεταιριστικής διακυβέρνησης
- Αίτηση σε προγράμματα τεχνικής βοήθειας, όπως το European City Facility ή το Covenant of Mayors..
Όλες οι πόλεις έκαναν καταπληκτική δουλειά και αναμφίβολα το Στρασβούργο και η Βαλένθια έχουν γίνει φάρος για τις πόλεις που ασχολούνται με την κοινοτική ενέργεια. Οι ισχυρές ιστορίες τους μπορούν να βοηθήσουν άλλους να θέσουν ρεαλιστικές προσδοκίες για το δικό τους ταξίδι. Επιπλέον, δείχνουν πόσο μεγάλη επίδραση έχει όταν η τοπική αυτοδιοίκηση γίνεται κινητήρια δύναμη, όταν απελευθερώνει ανθρώπινα και οικονομικά μέσα για να ενεργοποιήσει και να υποστηρίξει πρωτοβουλίες πολιτών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Από τις συμβουλές για την αυτοκατανάλωση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή τα crowdfunded φωτοβολταϊκά πάνελς σε δημόσιες στέγες, μέχρι τις πλήρως θετικές ενεργειακές γειτονιές, με τη συμμετοχή των πολιτών – οι συμμετέχοντες έμειναν έκπληκτοι από το πόσο μεγάλο είναι το εύρος των δημοκρατικών πρωτοβουλιών για την ενεργειακή μετάβαση.
Για όσους δεν συμμετείχαν σε κάποιο εργαστήριο συνεργασίας του ECF, και ενδιαφέρονται να ενταχθούν σε κάποια δράση των ενεργειακών πόλεων Energy cities’ Hub 3 μπορούν να ενημερώνονται για έργα, χρηματοδοτήσεις και ευκαιρίες δικτύωσης εδώ: https://energy-cities.eu/hub/community-energy