Στις 10 Δεκεμβρίου 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το European Grids Package, ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρικών δικτύων μεταφοράς στην Ευρώπη. Στόχος του είναι να επιταχύνει τις αδειοδοτήσεις, να λύσει χρόνιες «στενώσεις» στα δίκτυα και να επιτρέψει την καλύτερη διασύνδεση μεταξύ των κρατών-μελών. Μαζί με αυτό, παρουσιάστηκε και η πρωτοβουλία Energy Highways, που περιλαμβάνει οκτώ μεγάλα έργα υποδομής, κρίσιμα για την ενεργειακή ασφάλεια, την ένταξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη λειτουργία της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού.
Οι ενεργειακές υποδομές αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του ενεργειακού συστήματος. Παρ’ όλα αυτά, τα ευρωπαϊκά δίκτυα παραμένουν κατακερματισμένα και οι επενδύσεις δεν επαρκούν. Αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο και στους καταναλωτές, καθώς επηρεάζει το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις.
Η παλαιότητα πολλών υποδομών και η περιορισμένη δυνατότητα διασυνδέσεων μεταξύ χωρών δημιουργούν εμπόδια που καθυστερούν την ενεργειακή μετάβαση. Αν και έχουν γίνει βήματα προόδου με το ισχύον ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, αρκετά κράτη-μέλη δεν αναμένεται να πετύχουν τον στόχο διασύνδεσης 15% έως το 2030.
Με το European Grids Package και την πρωτοβουλία Energy Highways, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να βελτιώσει τη ροή ενέργειας σε ολόκληρη την ΕΕ, να ενσωματώσει μεγαλύτερα ποσοστά ανανεώσιμης ενέργειας στο σύστημα και να στηρίξει την ηλεκτροποίηση της οικονομίας.
Όπως δήλωσε ο Dan Jørgensen, Ευρωπαϊκή Επιτροπήer for Energy and Housing, «ένα πραγματικά διασυνδεδεμένο και ολοκληρωμένο ενεργειακό σύστημα είναι το θεμέλιο μιας ισχυρής και ανεξάρτητης Ευρώπης». Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ευρώπη χρειάζεται σύγχρονα, πλήρως διασυνδεδεμένα δίκτυα που θα επιτρέπουν την ασφαλή και προσιτή μεταφορά καθαρής, εγχώριας ενέργειας σε κάθε γωνιά της Ένωσης.
Ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο κλάδος είναι οι αργές διαδικασίες αδειοδότησης. Για έργα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η έκδοση αδειών ξεπερνά κατά μέσο όρο τα πέντε χρόνια, ενώ για έργα ανανεώσιμων πηγών μπορεί να φτάσει ακόμη και τα εννέα. Το νέο πακέτο προβλέπει απλούστερες και ταχύτερες διαδικασίες, με σαφή χρονικά όρια για τη λήψη αποφάσεων. Αν οι αρμόδιες αρχές δεν απαντήσουν εντός της προθεσμίας, η άδεια θα θεωρείται αυτομάτως εγκεκριμένη. Για μικρότερα έργα προβλέπονται ακόμη πιο γρήγορες και πλήρως ψηφιοποιημένες διαδικασίες, με ενίσχυση του προσωπικού και της τεχνικής επάρκειας των δημόσιων υπηρεσιών.
Στο κομμάτι της χρηματοδότησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι έως το 2040 θα απαιτηθούν επενδύσεις ύψους περίπου 1,2 τρισ. ευρώ για τα ευρωπαϊκά ηλεκτρικά δίκτυα. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά τα δίκτυα διανομής, ενώ σημαντικά κονδύλια κατευθύνονται και σε υποδομές υδρογόνου. Δεδομένου ότι πολλά έργα έχουν διασυνοριακά οφέλη, προτείνονται νέα σχήματα επιμερισμού κόστους και η δημιουργία ειδικών εταιρικών σχημάτων (special purpose vehicles – SPVs) για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων. Παράλληλα, η ΕΕ σκοπεύει να ενισχύσει τη χρηματοδότηση μέσω του Multiannual Financial Framework (MFF) και να αυξήσει σημαντικά τους πόρους του Connecting Europe Facility (CEF), που στηρίζει έργα διασυνοριακών ενεργειακών υποδομών.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στην πρωτοβουλία Energy Highways, η οποία περιλαμβάνει οκτώ εμβληματικά έργα, ήδη χαρακτηρισμένα ως Projects of Common Interest (PCI) ή Projects of Mutual Interest (PMI). Με το νέο πλαίσιο, τα έργα αυτά θα έχουν αυξημένη πολιτική προτεραιότητα, ταχύτερη αδειοδότηση και ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται η ενίσχυση των διασυνδέσεων στα Πυρηναία, η σύνδεση της Κύπρου με την ηπειρωτική Ευρώπη μέσω του Great Sea Interconnector, καθώς και έργα στη Βαλτική, όπως το Harmony Link προς την Πολωνία. Στις προτεραιότητες βρίσκονται επίσης η αποθήκευση ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ο εκσυγχρονισμός του Trans-Balkan Pipeline (TBP) και δύο μεγάλοι διάδρομοι υδρογόνου στη Νότια και Νοτιοδυτική Ευρώπη.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα έργα αυτά αποτελούν βασικούς πυλώνες του μελλοντικού ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος, με στόχο χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, μεγαλύτερη ευστάθεια του συστήματος και μικρότερη εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Το πακέτο προτάσεων θα εξεταστεί πλέον από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της κανονικής νομοθετικής διαδικασίας.
Σχετικό Δελτίο Τύπου: Commission proposes upgrade of the EU’s energy infrastructure to lower bills and boost independence
Newsletters
Ειδήσεις
Δελτία Τύπου
Ρεπορτάζ
Ανακοινώσεις Εκλογών 
Διεθνής Ενημέρωση
