Η Zaragoza στην Ισπανία κέρδισε το Access City Award 2026, ξεχωρίζοντας για τη συστηματική δουλειά της στο να γίνει μια πόλη πραγματικά προσβάσιμη για τα άτομα με αναπηρία. Η πόλη βασίζει τις δράσεις της στη UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities και έχει δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο κανόνων, στρατηγικό σχέδιο με στόχους και προθεσμίες, καθώς και ισχυρή διοικητική δομή μέσω ενός ειδικού Accessibility Office και ενός επίσημου Accessibility Board.
Η Zaragoza επενδύει σε πλήρως προσβάσιμες μετακινήσεις, δημόσιους χώρους και ψηφιακές υπηρεσίες. Διαθέτει πλήρως προσβάσιμο δίκτυο τραμ, εκτεταμένες διαδρομές χωρίς σκαλοπάτια, πρωτοβουλίες για χωρίς αποκλεισμούς τραπεζικές και εμπορικές υπηρεσίες, καθώς και πιστοποιημένες προσβάσιμες ιστοσελίδες και εφαρμογές. Ιδιαίτερα δυνατός τομέας είναι η κατοικία, με έργα όπως το Flumen που προσφέρουν προσβάσιμα, ανεξάρτητα και κοινωνικά ενταγμένα σπίτια.
Το δεύτερο βραβείο δόθηκε στη Valencia, επίσης από την Ισπανία, για την ολοκληρωμένη, data-driven στρατηγική της. Η πόλη έχει επιτύχει 96% αστική προσβασιμότητα και πλήρως προσβάσιμο δίκτυο λεωφορείων και μετρό. Άτομα με αναπηρία συμμετέχουν ως «validators» της προσβασιμότητας πριν από την υλοποίηση λύσεων. Η Valencia απέσπασε και Special Mention on Accessibility in Emergency Preparedness, χάρη στην ενσωμάτωση της προσβασιμότητας στα σχέδια έκτακτης ανάγκης, με κοινό σχεδιασμό ασκήσεων και πρωτοκόλλων μαζί με οργανώσεις ατόμων με αναπηρία, εκπαιδεύσεις για πυροσβέστες, αστυνομία και δημοτικούς υπαλλήλους, καθώς και ένα Inclusive Emergency Alert System.
Το τρίτο βραβείο έλαβε η Rennes στη Γαλλία, η οποία έχει πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα χάρη στη στενή συνεργασία μεταξύ δημοτικών υπηρεσιών. Το μετρό και τα λεωφορεία είναι πλήρως προσβάσιμα, ενώ συμπληρώνονται από οχήματα door-to-door και εφαρμογές που διευκολύνουν τις μετακινήσεις χωρίς σκαλοπάτια. Οι δρόμοι έχουν αναβαθμιστεί με φαρδύτερα πεζοδρόμια, ασφαλέστερες διαβάσεις, απτικά σημάδια, παγκάκια και προσβάσιμες τουαλέτες. Πολιτιστικοί χώροι όπως το Jeu de Paume και η σχολή καλών τεχνών έχουν πλέον ράμπες, ανελκυστήρες και κατάλληλη σήμανση. Ήδη το 68% των δημοτικών κτιρίων είναι προσβάσιμα, ενώ το Scheduled Accessibility Agenda προβλέπει την πλήρη συμμόρφωση έως το 2027.
Ειδική μνεία για την προσβασιμότητα στην κατοικία έλαβε το Salzburg στην Αυστρία, για την ενσωμάτωση της προσβασιμότητας στον σχεδιασμό νέων και ανακαινισμένων κατοικιών, με τη συμβολή του Disability Advisory Council. Παράλληλα, λειτουργεί δωρεάν υπηρεσία συμβουλευτικής για πολίτες, μελετητές, αρχιτέκτονες και κατασκευαστές, ενώ οι κανονισμοί κατανομής κατοικιών δίνουν προτεραιότητα σε άτομα με αναπηρία σε επείγουσες περιπτώσεις.
Άλλη μια ειδική μνεία, αυτή τη φορά για την τεχνολογική προσέγγιση στην ενημέρωση και επικοινωνία, απονεμήθηκε στην Piacenza της Ιταλίας. Η πόλη έχει χαρτογραφήσει πάνω από 3.000 ζητήματα προσβασιμότητας και χρησιμοποιεί τα δεδομένα για στοχευμένες παρεμβάσεις. Παράλληλα, δημοτικός εικονικός βοηθός και σημεία διευκόλυνσης κάνουν τις υπηρεσίες πιο εύκολες στη χρήση.
Στην ΕΕ, πάνω από 90 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν κάποια μορφή αναπηρίας, σύμφωνα με τη Eurostat. Η πρόσβαση σε μεταφορές, δημόσια κτίρια, πάρκα, καταστήματα και ιστοσελίδες αποτελεί θεμέλιο για ισότητα στην καθημερινή ζωή. Από το 2010, το Access City Award αναδεικνύει πόλεις που επενδύουν συστηματικά σε ένα περιβάλλον χωρίς εμπόδια. Η τελετή απονομής πραγματοποιείται στο πλαίσιο του European Day of Persons with Disabilities, μια σημαντική ετήσια εκδήλωση που προωθεί την ένταξη και την ισότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το βραβείο αποτελεί μέρος της στρατηγικής Union of equality: Strategy for the rights of persons with disabilities 2021-2030, η οποία στοχεύει σε μια Ευρώπη χωρίς εμπόδια.
Φέτος συμμετείχαν 51 πόλεις, με 18 να προεπιλέγονται από εθνικές επιτροπές και 5 να φτάνουν στον τελικό γύρο. Στο παρελθόν, πρώτες νικήτριες έχουν αναδειχθεί πόλεις όπως η Vienna, San Cristóbal de La Laguna, Skellefteå, Luxembourg City, Jönköping, Warsaw, Breda, Lyon, Chester, Milan, Borås, Gothenburg, Berlin, Salzburg και Ávila.
Το πρώτο βραβείο παρέδωσε ο Commissioner for Intergenerational fairness, Youth, Culture and Sport, Glenn Micallef, ενώ την έναρξη του European Day of Persons with Disabilities Conference 2025 έκανε η Commissioner for Equality; Preparedness and Crisis Management, Hadja Lahbib, παρουσιάζοντας την πρόοδο της ΕΕ και τα επόμενα βήματα για την αυτονομία και την ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρίες.
Περισσότερες πληροφορίες:
Access City Award – European Commission
Union of equality: Strategy for the rights of persons with disabilities 2021-2030
European Day of Persons with Disabilities 2025 – European CommissionAccess City Award: List of winners – European Commission
Πηγή: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_25_2949





