Το τετράτομο έργο των μηχανικών Στάθη Ν. Τσοτσορού και Στάθη Ε. Λιδωρίκη, με τίτλο «Τεχνολογική Αλλαγή και Οικονομική Ανάπτυξη», κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Παπαζήση.
Η σειρά βιβλίων « αφιερώνεται στη μνήμη των συναδέλφων Αλέκου Φουφρή και Δημήτρη Σαραντάκου και στον ανώνυμο τεχνικό της χώρας μας που μόχθησε στους χώρους δουλειάς για την ελληνική βιομηχανία, πίστεψε, υπηρέτησε και αγωνίστηκε για την άλλη Ελλάδα, συμμετέχοντας ενεργά στη μακρόχρονη (ουτοπική άραγε;) συλλογική προσπάθεια για αυτοδύναμη ανάπτυξη και ανεξάρτητη πατρίδα”, υπογραμμίζεται σε σχετική ανακοίνωση.
Αντικείμενο του έργου
Στο παρόν έργο της θεωρητικής και ιστορικής προσέγγισης της τεχνολογικής αλλαγής και του κοινωνικοοικονομικού μετασχηματισμού, στη διάρκεια της βιομηχανικής περιόδου και της μετάβασης στη μεταβιομηχανική εποχή της κυριαρχίας του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, η τεχνολογική αλλαγή και η συσσώρευση τεχνολογικής γνώσης αναδεικνύονται ως κύριοι παράγοντες που καθορίζουν το κατά περίπτωσιν επίπεδο του συντελεστή “ανθρώπινο κεφάλαιο”, που αποτελεί το μέτρο των δυνατοτήτων μιας χώρας, για συμμετοχή στην αναπτυξιακή διαδικασία και την άλλη όψη του νομίσματος του επιπέδου της βιομηχανικής ανάπτυξης.
Στην περίπτωση της χημικής τεχνολογίας και βιομηχανίας επιβεβαιώνονται τα σύγχρονα θεωρητικά σχήματα, στο πλαίσιο των οποίων η τεχνολογική πρόοδος αλληλοσυσχετίζεται, αλληλεπιδρά και αλληλεξαρτάται ποικιλόμορφα και πολυσύνθετα με το κοινωνικό μόρφωμα (τρόπος παραγωγής, σύστημα συσσώρευσης, θεσμικό σύστημα, κοινωνικές σχέσεις, κοινωνικοί γνώμονες) απομακρυνόμενη από τις παραδοσιακές απόψεις ενός άκαμπτου ντετερμινισμού, και αιτιοκρατισμού, τις θεωρήσεις καθολικής ισχύος και τα γραμμικά υποδείγματα ερμηνείας της τεχνολογικής προόδου.
Επίσης, αναδεικνύεται και τεκμηριώνεται ο εξαιρετικά σημαντικός ρόλος των εθνικών πλαισίων για την ερμηνεία των διαφοροποιήσεων μεταξύ των κρατών, στα ζητήματα τεχνολογικής και βιομηχανικής προόδου, καθώς και στον βαθμό συσχέτισης μεταξύ της ερευνητικής και της παραγωγικής βάσης. Ιδιαίτερα κρίσιμος αποδεικνύεται ο έντονα παρεμβατικός ρόλος του κράτους, στον πυρήνα των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών, ώστε να συγκροτηθούν και να αναπτυχθούν οι ολιγοπωλιακοί, ακόμα και μονοπωλιακοί, εθνικοί πρωταθλητές, που στη συνέχεια μετασχηματίστηκαν σε πολυεθνικές ή διεθνικές εταιρείες και σταδιακά απέκτησαν τον έλεγχο των συνολικών μηχανισμών, παραγωγής και συσσώρευσης του ανθρώπινου κεφαλαίου, ανάπτυξης της τεχνολογικής γνώσης και της δημιουργίας, παραγωγής και διάθεσης των νέων καινοτόμων προϊόντων. Οι εταιρείες αυτές νομοτελειακά κυριάρχησαν στην παγκόσμια αγορά του 20ου αιώνα και συνέβαλλαν καθοριστικά στη διαμόρφωση και σταδιακή μεγέθυνση του τεχνολογικού κενού (technological gap) σε σχέση με τις καθυστερημένες και αναπτυσσόμενες χώρες.
Οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα, περίοδο της κυριαρχίας του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και των αγορών επί της πραγματικής οικονομίας και των εθνικών κρατών, είχαν εμφανείς επιπτώσεις, τόσο για το θεσμό της επιχείρησης, με τη σταδιακή αποδιάρθρωση των παραδοσιακών επιχειρησιακών σχημάτων της χημικής βιομηχανίας, όσο και για τους μηχανισμούς διαμόρφωσης και περαιτέρω διεύρυνσης των τεχνολογικών διαφορών μεταξύ, του πυρήνα των αναπτυγμένων χωρών και αυτών της περιφέρειας.
Οι χώρες της περιφέρειας, υπό τις νέες πλέον δυσμενείς συνθήκες και το νέο διεθνές περιβάλλον που διαμορφώθηκε μετά και την κρίση του 2008, καλούνται να επαναξιολογήσουν τους όρους και προϋποθέσεις ενεργού παρουσίας των στο τεχνολογικό γίγνεσθαι και αφού επαναπροσδιορίσουν τις αντικειμενικές, πολιτικές, θεσμικές, οργανωτικές και οικονομικές δυνατότητές των, να επιχειρήσουν ένα ρεαλιστικό επανασχεδιασμό ευρύτερων συνεργασιών, προγραμμάτων και μηχανισμών για μια αποτελεσματική συμμετοχή στην ξέφρενη πορεία του μετασχηματισμού των σύγχρονων κοινωνικοοικονομικών συστημάτων την περίοδο μετάβασης στη μεταβιομηχανική κοινωνία, η οποία θα καθορίσει εν πολλοίς και τα χαρακτηριστικά της συμμετοχής των στο διεθνή καταμερισμό εργασίας.
Βιβλιοπαρουσίαση
Η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2014 και ώρα 19.00 στη Στοά του Βιβλίου (Πεσμαζόγλου 5, Αρσάκειο Μέγαρο)
Το βιβλίο θα παρουσιάσουν οι:
Θεοδόσης Τάσιος, ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ
Σταύρος Δήμας, π. υπουργός Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και π. Επίτροπος της Ελλάδας στην Ε.Ε.
Αλέκος Παπαδόπουλος, π. υπουργός Οικονομικών
Γιώργος Σταθάκης, καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ.
Πληροφορίες: Τηλ. 210 3838020, papazisi@otenet.gr, www.papazisi.gr