ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΕΕ ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΠΙΡΤΖΗ

Συνέντευξη Τύπου

Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας

17 Φεβρουαρίου 2014

Κρίσιμα συμπεράσματα από τη συνδρομή του ΤΕΕ στην Κεφαλονιά

Στο πλαίσιο του κοινωνικού Ρόλου του ΤΕΕ και της στήριξης των κατοίκων της Κεφαλονιάς, το ΤΕΕ βρέθηκε από την πρώτη στιγμή αρωγός στις δημόσιες Υπηρεσίες με εθελοντές  (μη αμειβόμενους) Διπλωματούχους Μηχανικούς.

Τόσο η ΝΕ ΤΕΕ Κεφαλονιάς και το ΠΤ Δυτικής Ελλάδας όσο και το ΤΕΕ ενεργοποιήθηκαν από την πρώτη στιγμή.

Συγκεκριμένα, 35 Διπλωματούχοι Μηχανικοί από τη ΝΕ ΤΕΕ Κεφαλονιάς συνδράμουν από την πρώτη στιγμή έως σήμερα συμμετέχοντας σε κλιμάκια ελέγχων και στις καθημερινές συνεδριάσεις του διασυντονιστικού οργάνου.

Από την πρώτη ημέρα συμπληρώθηκαν με κλιμάκιο από το ΠΤ Δυτικής Ελλάδας του ΤΕΕ, ενώ από το Κεντρικό ΤΕΕ στάλθηκαν δύο κλιμάκια, 35 Μηχανικών τη δεύτερη ημέρα του πρώτου σεισμού και 15 Μηχανικών τη δεύτερη ημέρα του δεύτερου σεισμού.

Από τη συμμετοχή των κλιμακίων του ΤΕΕ μπορούμε να συμπεράνουμε και να προτείνουμε τα παρακάτω:

1. Στους δυο σεισμούς καταγράφηκαν πολύ υψηλές επιταχύνσεις ο,53g και ο,72g αντίστοιχα.  Παρότι, σύμφωνα με τον κτηριοδομικό κανονισμό, τα κτήρια υπολογίζονται με επιτάχυνση 0,36g οι κτηριακές υποδομές άντεξαν με ευτυχή κατάληξη να μην υπάρξει κατάρρευση κτηρίου, θάνατος ή τραυματισμός πολίτη.  Σημειώνουμε ότι σεισμοί με τα μεγέθη που καταγράφησαν, σε άλλη χώρα θα έφερναν χιλιάδες νεκρούς και καταστροφές.
2. Υπήρξαν σοβαρές βλάβες σε δημόσιες υποδομές (δίκτυα οδοποιίας, ύδρευσης, αποχέτευσης, επικοινωνιών, λιμενικές εγκαταστάσεις).  Παρατηρήθηκαν, επίσης, μετακινήσεις στον εξοπλισμό κτηρίων, που θα μπορούσαν να επιφέρουν πυρκαγιές ή τραυματισμούς.

Οφείλουμε ως χώρα να επικαιροποιήσουμε όλους τους κανονισμούς δικτύων, εγκαταστάσεων και να συμπληρωθούν με μέτρα και υπολογισμούς αντισεισμικής θωράκισης, που σήμερα είναι σχεδόν ανύπαρκτα.

Πρέπει, επίσης, να γίνει καταγραφή και να ληφθούν μέτρα στα τμήματα του δικτύου οδοποιίας, με πιθανότητες βραχοπτώσεων και κατολισθήσεων με προτεραιότητα στις σεισμογενείς περιοχές.

Σημειώνουμε ότι έπειτα από λεπτομερείς αυτοψίες και συσκέψεις με τις αρμόδιες  Υπηρεσίες, προτάθηκαν συγκεκριμένες προσωρινές λύσεις για τις λιμενικές εγκαταστάσεις και για την οδοποιία, ώστε να μπορούν με ασφάλεια να λειτουργήσουν οι υποδομές του νησιού άμεσα, ώστε να ανταποκριθούν επαρκώς στην έναρξη της θερινής τουριστικής περιόδου.

Τονίζουμε, επίσης, ότι κτήρια που έχουν υποστεί ζημιές και κυρίως μνημεία θα πρέπει να υποστηλωθούν για την αποφυγή καταρρεύσεων, μέχρι την αποκατάσταση των βλαβών τους.

Η υποστήλωση πρέπει να γίνει με τις υποδείξεις Διπλωματούχων Πολιτικών Μηχανικών, έπειτα από ειδική μελέτη και επιμελή επίβλεψη.

Η μεταφορά αρμοδιοτήτων στις αυτοδιοικητικούς οργανισμούς (Περιφέρεια και Δήμους) με τεράστια κενά στελέχωσης, υλικοτεχνικής υποδομής και εμπειρίας, σε συνδυασμό με την υποστελέχωση και των κεντρικών Υπηρεσιών και ένα χρονοβόρο σύστημα παραγωγής δημοσίων έργων, δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο στην άμεση, έστω και προσωρινή, αποκατάσταση των δημόσιων υποδομών, με σύντομες και διαφανείς διαδικασίες προς αποφυγή πρόσθετου κόστους.

1. Η έντονη σεισμική δραστηριότητα στη χώρα μας και γενικότερα τα φαινόμενα των φυσικών καταστροφών, αντιμετωπίζονται κάθε φορά (και στην περίπτωση της Κεφαλονιάς) έκτακτα, χωρίς προηγούμενο συγκεκριμένο σχεδιασμό.

Πρέπει να προχωρήσουν ανά δήμο και Περιφερειακή Ενότητα σχέδια αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, με συγκεκριμένη δομή, Ρόλο και δράσεις των δημόσιων κρατικών Υπηρεσιών και των εθελοντικών δυνάμεων.

Σε αυτήν την κατεύθυνση οι πρόσφατες προβλέψεις του Νόμου του Υπουργείου ΥΠΥΜΕΔΙ για Φορέα αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών αποδεικνύονται αναγκαίες για την εκπαίδευση εθελοντών και στελεχών του δημόσιου, για την εκπόνηση και υλοποίηση σχεδίων με έτοιμες οργανωμένες ομάδες και κατάλληλο υλικοτεχνική υποδομή.

Επίσης, η κατάργηση της ΥΑΣΒΕ και των ΤΑΣ πρέπει να αναθεωρηθεί, αναθέτοντας πρόσθετες αναγκαίες αρμοδιότητες πέραν της αποκατάστασης σεισμοπλήκτων, όπως οι έλεγχοι των δημόσιων κτηρίων και υποδομών και η αντισεισμική θωράκισή τους, εντασσόμενες στις αιρετές Περιφέρειες.

Σημειώνουμε ότι ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει έλεγχος των κτηρίων που δεν αποκατέστησαν βλάβες από τους σεισμούς της  Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, του Αιγίου.  Αυτή η εργασία πρέπει να προβλεφθεί στην Κεφαλονιά και να γίνει έστω και τώρα για τις προηγούμενες πληγείσες περιοχές από την ΥΑΣ και τις υπηρεσίες δόμησης.

1. Οι βλάβες στην Κεφαλονιά επιβραβεύουν την πάγια θέση του ΤΕΕ για την ύπαρξη του Μητρώου Κατασκευών Ιδιωτικών Έργων, όλων των Τεχνικών Επαγγελμάτων

και αναδεικνύουν τις διαχρονικές ευθύνες της Πολιτείας για την ανυπαρξία του.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι εκτεταμένες βλάβες σε κακότεχνες στέγες, χωρίς μελέτες, επίβλεψη και αδειοδοτημένους τεχνίτες.

Η μη θεσμοθέτηση των Προεδρικών Διαταγμάτων για το ΜΗΚΙΕ και για την Ταυτότητα του κτιρίου (που θα περιλαμβάνει τα υπάρχοντα κτίρια και όλους τους ελέγχους) από το ΥΠΕΚΑ, έχει συνέπειες στην ασφάλεια των πολιτών και των κατασκευών.

Μέσα σε αυτήν την περίοδο οι προτάσεις του ΥΠΕΚΑ και του Υπουργείου Ανάπτυξης και κυρίως η γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, για τις δραστηριότητες των Μηχανικών αποτελούν πρόκληση.  Το ίδιο και το Σ/Ν για τα Μητρώα των Μελετητικών και Εργοληπτικών Εταιρειών.

Η ασφάλεια του πολίτη, η δημόσια υγεία, η ποιότητα των κατασκευών, η επιστημονική εργασία αντιμετωπίζεται με περισσή επιπολαιότητα ως εμπορική δραστηριότητα, για την οποία γνωμοδοτεί η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία προτείνει: στατικές μελέτες, σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό και γενικά κρίσιμες μελέτες κτιρίων και εγκαταστάσεων να συντάσσουν μη ειδικοί.

Οι σύγχρονοι σεισμοί της Κεφαλονιάς αποδεικνύουν ότι το υπάρχον σύστημα στην αντισεισμική θωράκιση των κτιρίων, με  ø νεκρούς και καταρρεύσεις, μετά από 60 χρόνια από το καταστροφικό σεισμό του 1953, με περίπου 450 νεκρούς  και ισοπεδωμένη την Κεφαλονιά, πέτυχε.

Μπορεί να βελτιωθεί περισσότερο με αναβάθμιση της αδειοδοτικής διαδικασίας των Μηχανικών και των τεχνικών επαγγελμάτων, διαβάθμιση, κοινές προδιαγραφές δημόσιων και ιδιωτικών έργων και εκσυγχρονισμό, σύμφωνα με την επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο.

Θα ήταν λοιπόν αναγκαία η ανάκληση της γνωμοδότησης της αναρμόδιας Επιτροπής Ανταγωνισμού για τις δραστηριότητες των Μηχανικών και των Επαγγελμάτων που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία.

Διαφορετικά να αναλάβει η ίδια τις ευθύνες για τους νεκρούς και τις καταστροφές που θα προκύψουν στο μέλλον ως συνέπεια της επιπόλαιης, ανεύθυνης και αντιεπιστημονικής γνωμοδότησής της, μαζί με όσους την αποδεχθούν και τη νομοθετήσουν.

Ολοκληρώνοντας, για τα αποτελέσματα του σεισμού της Κεφαλονιάς, η μηδενική απώλεια ανθρώπινης ζωής, η μηδενική κατάρρευση κτιρίων, με χαρακτηριστικά σεισμικής δραστηριότητας πέραν των ορίων είναι η επιβράβευση των Διπλωματούχων Μηχανικών για την επιστημονική δουλειά 60 χρόνων, τους οποίους και συγχαίρουμε.

Ευχαριστούμε τους Συναδέλφους που συμμετείχαν και συνεχίζουν εθελοντικά στη στήριξη της Κεφαλονιάς, τους Συναδέλφους Μηχανικούς που προσέφεραν δωρεάν καταλύματα και φιλοξενία στα κλιμάκια και την αεροπορική εταιρεία Aegean που συνέβαλε, με έκτακτα δωρεάν δρομολόγια, την αποστολή των Διπλωματούχων Μηχανικών στην Κεφαλονιά.

Ακολουθούν εκθέσεις των Διπλωματούχων Μηχανικών που συμμετείχαν στα κλιμάκια.

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Χρ. Σπίρτζης απαντώντας σε δημοσιογραφικές  ερωτήσεις επισήμανε ειδικότερα ότι:

• Είναι επιτακτική ανάγκη να ελεγχθεί η τρωτότητα σε όλες τις κατηγορίες κτιρίων, χωρίς απολύτως καμία εξαίρεση και όπου χρειάζεται με βάση τις προβλέψεις του  Κανονισμού Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ) και μελέτη και επίβλεψη διπλωματούχου μηχανικού   να γίνει αντισεισμική θωράκιση των κτιρίων.

• Πρέπει να γίνει έλεγχος σε όλα τα δημόσια κτίρια σε όλη τη χώρα, με βάση το  Εθνικό Πρόγραμμα Αντισεισμικής Ενίσχυσης Υφισταμένων Κατασκευών (ΕΠΑΝΤΥΚ), το οποίο υλοποιήθηκε και τέθηκε σε πιλοτική εφαρμογή  από το ΤΕΕ σε συνεργασία με τον ΟΑΣΠ και το ΕΜΠ αλλά δεν βρήκε περαιτέρω στήριξη από την πολιτεία.

• Στο πλαίσιο του νέου προγραμματικού πλαισίου της ΕΕ 2014-2020 να προβλεφθούν κονδύλια για μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις στατικής αναβάθμισης κατά προτεραιότητα των σχολείων και γενικότερα των δημοσίων κτιρίων και κτιρίων συνάθροισης κοινού, με ιεράρχηση που θα δίνει προτεραιότητα στις περιοχές υψηλής σεισμικότητας.